Etiket Bulutu

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 326. maddesinin 2. fıkrasındaki hüküm kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları yönünden incelenmiştir. Buna göre kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları yönünden davanın kısmen kabul kısmen ret halinde, yani davadaki iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa yargılama giderlerinin haklılık oranına göre paylaştırılacağı ifade edilmektedir. Yapılan inceleme sonucunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu 326. Maddesinin 2. fıkrası kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları yönünden Anayasa’nın 13 ve 35. Maddelerine aykırı olduğu sebebiyle  iptal edilmiştir.

01.08.2023 tarihli Resmi Gazete'de 05.04.2023 karar tarihli ve 2023/83 Esas, 2023/69 Karar sayılı Anayasa Mahkemesi kararı yayımlandı. Yayımlanan karar,
kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davanın dört ay içinde sonuçlanmaması halinde, tespit edilen bedele kanuni faiz işletilmesini öngören Kamulaştırma
Kanunu 10. maddesi ile düzenlenen kuralın, Anayasa'ya aykırılığı nedeniyle iptali talebine ilişkindir.

11 Ağustos 2022 tarihli ve 31920 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “ABDURRAHMAN BALTACI BAŞVURUSU” orman sınırları içinde kaldığı kesinleşmiş orman kadastrosu sonucunda tespit edilen tapulu taşınmaz için tazminat ödenmemesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edilmesi hakkındadır.

25 Ocak 2022 tarihli 31730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “GÖKSAL ÇETİN VE İSMAİL TEMEL BAŞVURUSU”nun konusu; belediyenin hukuki el atma dolayısıyla verilen mahkeme kararı sonucu paydaşı olduğu taşınmazda ön alım hakkını kullanması nedeniyle “mülkiyet hakkı”nın ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

5 Kasım 2021 tarihli 31660 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Ahmet Yazı başvurusu”nun konusu, toplu konut yapım amacıyla kamulaştırılan taşınmazların kamulaştırma amacına uygun olarak kullanılmaması nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkindir.

10 Ağustos 2021 tarihli 31564 sayılı Resmi Gazetede KUTBETTİN TURAN ve DİĞERLERİ başvurusuna ilişkin Anayasa Mahkemesi kararı yayımlandı. İlgili kararda, kara yolunda oluşan çökme sonucu binanın kullanılamaz duruma gelmesinde idarenin kusuru bulunmasına rağmen uğranılan zararın karşılanmaması nedeniyle mülkiyet hakkınnın ihlal edildiğine karar verildi.

Anayasa Mahkemesi 07.05.2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Kararı ile kamulaştırmasız el atmalarda tazminata ilişkin mahkeme kararlarının kesinleşmedikçe icraya konulamayacağına ilişkin kanun hükmünü iptal etti

İdare kamulaştırmanın her safhasında kamulaştırma kararı veren ve onaylayan yetkili merciin kararı ile kamulaştırmadan tek taraflı olarak kısmen veya tamamen vazgeçebilir. Şu kadar ki, dava sırasında vazgeçme halinde dava giderleri ile harç, harcanan emek ve işin önemi gözetilerek mahkemece maktuen takdir olunacak avukatlık ücreti idareye yükletilir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 326. maddesinin 2. fıkrasındaki hüküm kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları yönünden incelenmiştir. Buna göre kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları yönünden davanın kısmen kabul kısmen ret halinde, yani davadaki iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa yargılama giderlerinin haklılık oranına göre paylaştırılacağı ifade edilmektedir. Yapılan inceleme sonucunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu 326. Maddesinin 2. fıkrası kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları yönünden Anayasa’nın 13 ve 35. Maddelerine aykırı olduğu sebebiyle  iptal edilmiştir.

İlgili başvuru, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın davacı adına tescili talebiyle açılan davada itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptaline ilişkindir.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’na eklenen geçici 14. maddenin; birinci cümlesinde yer alan “...mahkeme kararları kesinleşmedikçe icraya konulamaz.” ibaresinin, ikinci cümlesinin, Anayasa’nın Başlangıç kısmı ile 2., 5., 10., 13., 15., 35., 36., 46., 56. ve 168. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebidir.

Davacının mülkiyet hakkına getirilen kısıtlamanın, dava konusu taşınmazın, genel ve düzenleyici bir işlem olan imar planıyla kamu hizmetine özgülenmesinden ve bu planda öngörülen kamulaştırma işlemlerinin zamanında yapılmamasından kaynaklandığının kabulü ile idari işlem ve eylemden doğan zarara ilişkin davanın idari yargıda görülmesi gerekir