İdare Hukuku

17/08/2023 tarihli resmi gazete yayımlanan 2020/5094 başvuru numaralı Anayasa Mahkemesi kararında başvuru ulusal marker seviyesi geçersiz akaryakıt bulundurma gerekçesiyle idari para cezası uygulanması işleminin iptali talebiyle açılan davada davanın çözümüne etkili iddiaların karşılanmaması nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

1 Haziran 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Mutia Canan Karatay Başvurusu" başvurucunun bir televizyon programında yaptığı açıklamalar sebebiyle Türk Tabipler Birliği tarafından idari para cezası uygulanmasının ve bu cezanın mahkeme kararı ile kesinleşmesinin ifade özgürlüğünü ihlal ettiği iddialarına ilişkin olup Anayasa Mahkemesi bahsi geçen açıklamaların halk sağlığı açısından somut bir tehlike yaratadığı gerekçesi ile başvurucu hakkında idari para cezası uygulanmasını ifade özgürlüğünün ihlali olarak nitelendirmiştir.

27 Nisan 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "İLYAS BULCAY BAŞVURUSU" sosyal medya üzerinden yapılan bir paylaşımdan hareketle başvurucuya idari para cezası kesilmesi sebebiyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

21.03.2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "MURAT ERGAN BAŞVURUSU", alkollü araç kullandığı iddiasıyla uygulanan idari yaptırım kararının iptali için yaptığı başvuruda başvurucunun usule ilişkin imkânlar noktasında dezavantajlı duruma düşürülmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

Somut olayda alkolmetrenin yanlış ölçüm yaptığını ileri süren başvurucu, hastaneye müracaat ederek alkol testi yaptırmak istemiştir. Başvurucunun bu talebi Valiliğin genelgesi gerekçe gösterilerek reddedilmiştir. Halbuki başvurucunun toplatılmasını talep ettiği delil ancak devlet yardımıyla elde edilebilecek niteliktedir. Somut olayda ise başvurucunun toplanmasını talep ettiği delil, Valiliğin genelgesiyle engellenmiştir. Dolayısıyla başvurucuya kendisinin elde etme olanağı bulamadığı delilin aksini ortaya koyma hususunda makul imkânlar sunulmamıştır. Sonuç olarak başvurucu, usule ilişkin imkânlar noktasında dezavantajlı bir konuma düşürülmüş; yargılamada silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkeleri ihlal edilmiştir.

… Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde araştırma görevlisi olarak görev yapmakta olan davacının yurtdışında görevlendirildiği, çeşitli sebeplerle görevlendirilme süresinin uzadığı, ücretsiz izin bitim tarihinde göreve başlamadığı gerekçesiyle ise davacının görevinden çekilmiş sayılmasına karşı açılan davada; yurtdışında bulunan davacıya Tebligat Kanunu hükümlerine uygun şekilde tebligatta bulunulmadığına, telefonla ve e-posta yoluyla yapılan müstafi sayılma bildirimlerinin tebligat mevzuatına göre hukuken usulüne uygun kabul edilemeyeceğine Danıştay 8. Dairesi tarafından karar verildi.

Başvurucu, mahkeme kararı ile tespit edilip kesinleşen alacağın mahkeme sürecinde enflasyon sebebiyle kaybettiği değerinin karşılanmaması mülkiyet hakkını ihlal eder iddiası ile Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştur. Başvuru sonucunda incelem yapılmış ve enflasyon karşısında değer kaybeden alacağın, mülkiyet hakkını ihlal ettiğine karar verilmiştir. 

Davacı, üniversitenin memur kadrosunda aday memur olarak görev yapmakta iken Gelir Uzman Yardımcılığını kazanarak atanma talebinde bulunmuştur. Davalı idare tarafından davacıya muvafakat verilmemesi sonucunda davacının yoksun kaldığı maaş farkının ve diğer mali haklarının davacıya ödenmesine ilişkin ilk derece mahkemesi kararı, Danıştay 2. Dairesi tarafından onanmıştır.

Olayda, mahkememizin muhtelif dosyalarında A kitapçığı 26, 43, 63. (B Kitapçığı 9, 84, 17.) soruların iptaline hükmedildiği, iptal kararları neticesinde Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği'nin "Sınavda başarı koşulu" başlıklı 45. maddesinin 5. fıkrasındaki "Sınavda hatalı sorulara tekabül eden puanlar eşit şekilde diğer sorulara dağıtılır." düzenlemesi gereğince adayların puanlarının yeniden hesaplanmasının gerektiği, dolayısıyla adayların puanlarının yeniden hesaplanması gerektiğinden bu aşamada davacının sınav sonucunun da iptali gerektiği sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Vakıf Üniversitelerinde çalışan öğretim üyeleri idare hukuku kapsamında kamu personelidir. Vakıf üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalışan davacı, devlet üniversitelerinde olduğu gibi idari sözleşme ile çalışmaktadır. Dolayısıyla vakıf üniversitesi ile öğretim üyesi arasında çıkacak uyuşmazlıklar (alacak vs.) idari yargıda görülmelidir.

Başvuru, komşu parselde bulunan ruhsata aykırı yapıyı idarenin yıkmamasından dolayı taşınmazın rayiç bedelinin altında satılması nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

Kamu hizmetinin işleyişindeki yetersizlik, aksaklık ve düzensizliğin hizmet kusuru oluşturduğu ve dolayısıyla sokak köpeklerinin saldırması sonucu meydana gelen ve devlet tarafından karşılanmayan maddi zararın karşılanması gerektiği, öte yandan duyulan elem ve ızdırabın kısmen giderilmesine dönük olarak manevi tazminatın davalı idarece ödenmesi gerektiği gerekçesiyle maddi tazminat istemi ile manevi tazminat isteminin kabulüne, maddi tazminat isteminin fazlaya ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir.

Hastanın hastane enfeksiyonu nedeniyle vefat etmesi halinde hastane maddi ve manevi tazminat ödemekle yükümlüdür.

Anayasa Mahkemesince davacının iddialarının yeterince araştırılmayıp idarenin beyanlarına dayalı karar verilmesinin silahların eşitliği ilkesine aykırılık oluşturduğuna ve bu suretle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verildi.

Kasten yaralama suçu nedeniyle 12 ay hapis cezası ile cezalandırılan davacı hakkında, 657 sayılı Kanun'un 98/b maddesi uyarınca memurluğun sona erdirilmesine ilişkin uyuşmazlığın çözümünde, infaz uygulaması nedeniyle 12 ay hapis cezasının karşılığının 360 gün olması ve 360 günün de 1 yıl olarak kabul edilemeyecek olması hakkında.

Emeklilik isteminin onaylandığı tarih itibarıyla artık memuriyet statüsünde olmayan davacı hakkında emeklilik onay tarihinden sonra göreve son verme işlemi tesis edilemeyeceği hakkında.

Disiplin soruşturmalarının yapılmasında izlenecek yöntem, ceza verilecek fiiller ve ceza vermeye yetkili makam ve kurullar pozitif olarak mevzuatla belirlenmekte, doktrin ve yargısal içtihatlarla da konu ile ilgili disiplin hukuku ilkeleri oluşturulmaktadır.

Öngörülen 60 günlük genel dava açma süresi 30 güne indirilmiş ise de, dava konusu Bakanlar Kurulu kararı ile bu hususun davacıya bildirilmemiş olması, bu davada özel dava açma süresinin değil, 60 günlük genel dava açma süresinin uygulanmasını gerekli kılmaktadır. Genel dava açma süreleri dışında ayrı dava açma süreleri öngörülmüş olan idari işlemlerin nitelikleri ve tabi oldukları dava açma süreleri idare tarafından ilgililerine bildirilmedikçe, özel dava açma sürelerinin işletilmesine olanak bulunmamaktadır.