Güncel

Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 28.04.2023 tarihli 2021/5 E.,2023/2 K. sayılı İçtihadı birleştirme kararında uygulamada farklı kararlara yol açan ''hukuk davalarında, hükümde kanun yolu süresinin hatalı gösterilmesi'' durumu çözüme kavuşturulmuştur.

Anayasa Mahkemesi 15.09.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2022/134 E.,2023/116 K. sayılı kararına göre İstanbul 1.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin itirazını haklı görerek 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun'un 28. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendini Anayasa'nın 13.,35. ve 36. maddelerine aykırı görerek iptal etmiştir.

13/2/2018 tarihli ve 30331 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğe ilişkin olarak 31.08.2023 tarihli Resmi Gazete'de değişiklik yapılmasına dair yeni bir yönetmelik yayımlanmıştır. Daha önce ilgili yönetmelikte değişiklik yapılmasına ilişkin olarak 16.08.2022 ve 06.07.2023 tarihli olmak üzere iki yönetmelik düzenlenmiştir.

31 Ağustos 2023 tarihli Resmî Gazete ‘de Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlandı.

18.08.2023 tarihli ve 32283 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan, Anayasa Mahkemesi'nin ''HALİL AKKAYA BAŞVURUSU'' kararı, başvurucunun derece mahkemesinden ceza davasında cezayı azaltabilecek veya ortadan kaldırabilecek bir olgunun araştırılması talebinin reddedilmesi nedeniyle silahların eşitliği ve çekişmeli yargı ilkelerinin ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

Anayasa Mahkemesi, yabancı katılımcıya açık uluslararası bir ihale olduğu iddia edilen ihaleye ilişkin ihale kararı ve hak edişler üzerinden alınan damga vergisinin faiziyle iadesi talebiyle açılan davada verilen ret kararının, Anayasa’nın 36. maddesi kapsamında “adil yargılanma hakkı”na aykırı olduğuna karar verdi.

17.08.2023 tarihli ve 32282 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan, Anayasa Mahkemesi'nin ''İLHAN YÜRÜKASLAN BAŞVURUSU'' kararı, ıslah talebinin süresinde yapılmadığı gerekçesiyle reddedilmesinin mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiği iddiasına ilişkindir.

17/08/2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2020/5094 başvuru numaralı Anayasa Mahkemesi kararında başvuru, ulusal marker seviyesi geçersiz akaryakıt bulundurma gerekçesiyle idari para cezası uygulanması işleminin iptali talebiyle açılan davada davanın çözümüne etkili iddiaların karşılanmaması nedeniyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

10 Ağustos 2023 Tarihli ve 32277 Sayılı Resmî Gazetede Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları Yayımlandı.

02/08/2023 tarihli 2019/16060 başvuru numaralı AYM kararı yayımlandı. Başvurunun konusu görevden uzaklaştırma kararının iptal davası derdestken, kararın idarece kaldırılması ve mahkemenin iptal davasının esasını incelememesi sebebiyle karar hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

Anayasa Mahkemesi HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması) hakkındaki CMK’nın 231/5 ila 231/14 fıkralarını iptal etti. İptal kararının yürürlüğünü ise 1 yıl erteledi. Çeşitli yönlerden Anayasa'ya aykırılık değerlendirmesi yapan Anayasa Mahkemesi, duruşmanın henüz başında sanığa, HAGB uygulanmasını kabul edip etmediğinin sorulmasının sanık üzerinde bir baskı oluşturduğunu; kanunun ilgili maddesinde itiraz kanun yolu düzenlenmesinin de mahkemeye erişim hakkını sınırladığını kararda belirtti. Kararda, HAGB düzenlemesi ve müsadere uygulamasının da Anayasa'nın mülkiyet hakkı ile ilgili maddesi göz önünde tutularak maliklere aşırı bir külfet yüklediği değerlendirildi. Benzer şekilde AYM, HAGB kurumunun kamu görevlisinin görevi sebebiyle işlediği ve Anayasa’nın 17. maddesi anlamında işkence, eziyet ve kötü muamele kabul edilen suçlar bakımından uygulanmayacağına dair yasal düzenlemenin bulunmaması ve ceza mahkemelerinin uygulamalarının da bu sorunu çözememesi Anayasa’nın 17. maddesinin devlete yüklemiş olduğu faillere fiilleriyle orantılı cezalar verilmesi ve mağdurlar açısından uygun giderimin sağlanması şeklindeki usul yükümlülüğü ile bağdaşmadığını vurguladı.

01.08.2023 tarihli Resmi Gazete'de 05.04.2023 karar tarihli ve 2023/83 Esas, 2023/69 Karar sayılı Anayasa Mahkemesi kararı yayımlandı. Yayımlanan karar,
kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davanın dört ay içinde sonuçlanmaması halinde, tespit edilen bedele kanuni faiz işletilmesini öngören Kamulaştırma
Kanunu 10. maddesi ile düzenlenen kuralın, Anayasa'ya aykırılığı nedeniyle iptali talebine ilişkindir.

7456 sayılı 06.02.2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca 15.07.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi'ne ilişkin Genel Tebliğ Taslağı hazırlandı.

Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi istemislye ilgili kararlara konu uyuşmazlıklarda, davacılar tarafından, emlak vergisi vergi değerine esas olmak üzere asgari metrekare birim değerinin tespitine ilişkin takdir komisyonu kararlarının, tespit edilen arsa metrekare birim değerinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istemiyle dava açılmıştır. Aykırılığın giderilmesi istemi, emlak vergisi vergi değerine esas olmak üzere arsa ve arazilerin asgari ölçüde metrekare birim değerinin tespitine ilişkin takdir komisyonu kararına karşı açılan davada, mahkemece takdir komisyonunca tespit edilen asgari ölçüde metrekare birim değerinin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılması halinde takdir komisyonu kararının tamamının iptaline mi karar verilmesi gerektiği yoksa davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine mi karar verilmesi gerektiğine ilişkindir.

22.07.2023 tarihli ve 32256 sayılı Resmî Gazete'de Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu'nun 2023/2 Esas ve 2023/4 Karar numaralı kararı yayımlandı.
Yayımlanan karar; vergilendirme işleminin dayanağı olan kanun hükmünün Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesinin, yürürlükte olduğu dönemde
bu kanun hükmüne göre yapılmış işlemlerin vergi hatası kapsamında değerlendirilmesine imkân verip vermeyeceğine ilişkindir.

20.07.2023 tarihli ve 32245 sayılı Resmî Gazete’de 22.03.2023 karar tarihli ve 2022/108 Esas sayılı karar yayımlandı. İlgili karar, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na 6455 sayılı Kanun’un 1. Maddesiyle eklenen 153/A maddesinin;

A. İkinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümlelerinin
B. Dördüncü fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümlelerinin

Anayasa’nın 2., 13. ve 35. Maddelerine aykırılığı nedeniyle iptallerinin gereğine ilişkindir.

Somut olayda başvurucuların Yunanistan'da yaşadığı olgusu gözetilmeden dava açma süresinin aşırı katı ve şekilci bir yorumla, otomatik olarak kadastro tutanaklarının kesinleştiği tarihten başlatılması tapu sicilinin keşinleştirilmesindeki kamusal yarar ile başvurucuların mülkiyet hakkının korunmasındaki bireysel yarar arasındaki dengeyi başvurucular aleyhine aşırı bir külfete yol açacak şekilde bozmuştur. Bu durum başvurucuların mülkiyet hakkına yapılan müdahaleyi orantısız kılmıştır.

Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi ve 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan depremler nedeniyle meydana gelen ekonomik kayıpların telafisi amacıyla getirilen diğer düzenlemeleri içeren 7456 sayılı Torba Kanun kabul edildi. Kanunun son halinin tam metni aşağıdadır.

11/7/2023 tarihli ve 32245 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Danıştay 8. Dairesi'nin başvurus üzerine 18/5/2023 tarihli Anayasa Mahkemesi kararıyla 6292 sayılı kanunun 6. maddesinin 8.fıkrasının üçüncü cümlesi, Anayasa'nın 35. ve 40. maddeleri ile güvence altına alınan mülkiyet hakkına ve temel hak ve özgürlüklerin korunmasına aykırı görülerek iptaline karar karar verildi.

11/7/2023 tarihli ve 32245 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Danıştay 8. Dairesi'nin başvurus üzerine 18/5/2023 tarihli Anayasa Mahkemesi kararıyla 6292 sayılı kanunun 6. maddesinin 8.fıkrasının üçüncü cümlesi, Anayasa'nın 35. ve 40. maddeleri ile güvence altına alınan mülkiyet hakkına ve temel hak ve özgürlüklerin korunmasına aykırı görülerek iptaline karar karar verildi.