Mücadele-i Rüşvet - II

• Tarih: 19.09.2008
• Yazar: Y. Burak Aslanpınar

Mücadele-i Rüşvet - II

HÜRSES

Dünkü yazımızında konusunu oluşturan “Vergi İnceleme Elemanlarının Rüşvetle Mücadele Rehberi”nin içeriğinden kısaca bahsedelim.

Rüşvetin sıkça rastlandığı sektörlere değinilmiş, örnekler verilmiş. Teknik “know-how”un ana unsur olduğu endüstrilerde ve yapılan iş için idari izin alınması gereken durumlarda rüşvetle çok daha sık karşılaşıldığı belirtilmiş. Rehberde bu alanlardan bazıları; petrol arama, inşaat, üretim endüstrileri, telekomünikasyon alt yapı yatırımları ve enerji santrallerinin inşasıyla ilgili işler olarak sayılmış.

“Rüşvet ve Kaçakçılığın Göstergeleri” başlığı altında sıralananları rehberin diliyle özetlersek:

-Haddinden fazla abartılmış indirimler veya hayali indirimler.

-Meşru işyeri vasıtası ile fonların mübadelesi,

-Sahte işyeri aracılığıyla fonların devri,

(Sahte bir isme banka hesabı açılır ve bu hesap üzerinden çekler nakde çevrilir. Satın almanın kanıtı olarak hayali işlemlere dayanan faturalar düzenlenir, sahte işyerine ait çek rehin edilir ve ardından da bozdurulur)

-Kampanya harcamalarının ödenmesi,

(Dolaylı politik katkı ve yardımın örneği olarak, politik kampanya düzenleyen komitenin ya da adayın sağlamış olduğu bazı kampanyalara ödenmemiş faturalar sağlanır)

-Kamu görevlilerine yapılan dolaylı ödemeler,

(Bu yöntemlerden bir tanesi avukatlık bürosu yoluyla yapılan ödemeler. Avukat, aracı rol oynuyor, ödemeler avukatın emanet hesabına yatırılıyor ve bu hesaptan kamu görevlisine aktarılıyor. Bu yöntem, halkla ilişkiler, reklamcılık ve muhasebe şirketleri arasında da kullanılıyor)

-Ticari faaliyetlerde bulunmak üzere kurulmamış ve üst kademesinde bir kamu görevlisinin bulunduğu vakfa bağış yapılması,

-Gerçek piyasa fiyatıyla karşılaştırıldığında müşteriye abartılı bir tutarla fatura ödenmesi, (Aradaki fark, işletmenin kârını etkilemeden daha sonra bir aracıya ödeniyor)

-Bir şirketin altyapı, yerleşim, kuruluş ve gelişimi için yapılan harcamalara ait ödemelerin, mimarlık ofisleri kullanılarak, vergi cennetlerindeki banka hesaplarına yapılması,

-Profesyonel hizmetler.

(Birçok şirketin projelerle ilintili ve özel durumlarda yüklendikleri masraflar, gerçek bir işe ait normal fatura tutarının üzerinde olabiliyor. Bu fazladan faturalandırılmış tutar, firma tarafından önceden ayarlanmış politik ödemeler ya da kamu görevlilerine yapılan ödemeleri gizlemek için kullanılır. Bunun diğer bir göstergesi ise, danışmanlık şirketlerine yapılan, ancak hangi hizmet için yapıldığı belli olmayan yüksek tutarlı ödemelerdir)

Sayılan hususlarda vergi inceleme elemanlarının dikkati çekilmek isteniyor. Ancak ilginç bir nokta, rüşvetin yanında kaçakçılığın göstergeleri ifadesinin de yer alması.

Görünüyor ki, dün yazdıklarımızı doğrularcasına, rüşvetin yalnızca rüşvet veren tarafından işlenen bir suç olduğuna inanılmakta.

Ya da canavarlarımıza bir tane daha eklendi. Yine bizden, insanlardan bağımsız; “rüşvet canavarı”. Bizlik bir şey yok. Tüm suç, günah onda.