• Tarih: 22.04.2011
  • Yazar: Y. Burak Aslanpınar

Matrah Arttıranın “Kod”U Çözülecek

HÜRSES

Son dönemde şifrelerle, kodlarla pek haşır neşiriz. Ama başlıktaki kod, sınavlarda uygulanan ve çözümü basit kodlara benzemiyor.

Bu kodu çözmek oldukça zor…

Maliye Bakanlığı, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma fiili ile doğrudan veya dolaylı olarak ilişkisi bulunan mükelleflerin yer aldığı bir liste hazırlıyor. “Kod Listesi” de denilen bu listedeki mükelleflerin KDV iade talepleri “Özel Esaslar”a tâbi oluyor[1].

Bu şekilde, çoğunlukla haklarında somut tespit dahi yapılmadan, mükellefleri fişlemenin hukuka aykırı olduğu; başta Prof. Dr. Şükrü KIZILOT olmak üzere[2] konuyla ilgilenen yazarlar tarafından ve tarafımızdan[3] defalarca yazıldı. Davalar açıldı, mükellef lehine kararlar çıktı.

Sonunda Maliye, “Kod Uygulaması”ndan vazgeçildiğini açıkladı. Ancak yerine geliştiren “KDV İadesi Risk Analizi Projesi” aşağı yukarı aynı esaslara ve hatta aynı veritabanına dayandığı için öncekinden çok farklı bir durumun olmadığı söylenebilir.

“Özel”den “Genel”e Geçiş

Sözünü ettiğimiz Kod Uygulaması veya Risk Analizi Projesi, 84 Seri No’lu KDV Genel Tebliği’nde yer alan “Özel Esaslar” başlıklı açıklamalara dayanıyor. Bir şekilde Maliye’nin kara listesine girerek, özel esaslara tâbi tutulan mükelleflerin ticari hayatında sıkıntılı günler başlıyor. KDV iade talepleri kabul edilmiyor. Daha önce iş yaptığı firmalar alışverişi kesiyor, ticari itibarları zedeleniyor.

İşte bu durumdaki mükellefler için güzel bir fırsat doğdu (115 Seri No’lu KDV Genel Tebliği)[4].

Tebliğ’e göre, özel esaslara tâbi iken genel esaslara geçebilecek mükellefler şunlar:

- Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge (SMİYB) kullanma,

- Beyanname vermeme,

- Adresinde bulunamama,

- Defter ve belge ibraz etmeme nedenleriyle haklarında olumsuz tespitleri bulunanlar ile kendileri hakkında olumsuz tespit bulunmamakla birlikte doğrudan mal veya hizmet temin ettikleri mükellefler ya da bu safhadan bir önceki safhadaki mükellefler hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunanlar.

Söz konusu mükelleflerin özel esaslara tâbi olmaktan çıkabilmeleri için; 2006, 2007, 2008 ve 2009 takvim yıllarında faaliyette bulundukları dönemlerin tamamına ilişkin olarak, 6111 sayılı Torba Kanun’un 7 ve 9. maddeleri kapsamında KDV artırımında bulunmaları gerekiyor.

Bu mükelleflerin özel esaslardan genel esaslara geçişinin gerçekleşmesi için; artırım tutarlarının tamamının ödenmesi ya da teminat gösterilmesi[5] şartı bulunuyor.

“KOD”u Çözülemeyenler

Matrah artırıp ödeme yapsa da özel esaslardan çıkması mümkün olmayan mükellefler de var.

Haklarında;

- SMİYB düzenlediğine ilişkin rapor bulunan,

- SMİYB kullandığına ilişkin rapor bulunan,

- SMİYB düzenlediğine ilişkin olumsuz tespit bulunan[6],

- İşletme kapasitesi ile iş hacmi arasında açık nispetsizlik tespit edilen mükellefler, Tebliğ ile getirilen bu imkandan yararlanamayacak.

Son bir hatırlatma: Tebliğ ile getirilen imkan; koda alınması, bir başka deyişle özel esaslara geçirilmesi Aralık/2009 ve öncesinde gerçekleşmiş mükellefler için geçerli. 2010 ve 2011 yılları için matrah artırımı yapılamadığı gibi özel esaslardan genel esaslara geçiş imkanı da bulunmuyor.

[1]“Kod Uygulaması” hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Şükrü KIZILOT-Zuhal KIZILOT, Vergi, Ticaret, ve Ceza Hukuku Yönünden Kaçakçılık Suçları ve Naylon Fatura İhtilafları,, Yaklaşım Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara, 2011, s. 328-349.

[2]Şükrü KIZILOT, “Kara Listeye (Kod’a) Girmek ve Çıkmak”, Hürriyet, 29.10.2009; “’Kod’a Girmek Bir Dert Çıkmak İki Dert”, Hürriyet, 04.11.2009; “Bu da Başka Bir Grip Dalgası”, Hürriyet, 11.11.2009; “Kod komedisi”, Hürriyet, 25.11.2009.

[3]Y. Burak ASLANPINAR, “Kod Uygulaması Hukuka Aykırıdır”, Hürses, 04.12.2009; “Kod Uygulamasının Hukuka Aykırılığı ve Dava Edilebilirliği”, Yaklaşım, S: 205, Ocak 2010, s. 302-306.

[4]22.04.2011 tarihli ve 27913 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

[5]Teminatın ne şekilde gösterilmesi gerektiği, 1 Seri No’lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında 6111 Sayılı Kanun Genel Tebliği’nin “X/6” başlık numaralı bölümünde açıklanmıştır.

[6]SMİYB kullandığına ilişkin, haklarında rapor değil yalnızca olumsuz tespit bulunan mükelleflerin, şartları yerine getirerek genel esaslara geçmesi mümkündür.

https://www.aslanpinar.comyayinlarimiz/makaleler-ve-kose-yazilari/matrah-arttiranin-kod-u-cozulecek

https://www.aslanpinar.com/yayinlarimiz/makaleler-ve-kose-yazilari/matrah-arttiranin-kod-u-cozulecek

Diğer Makaleler