Arsa Karşılığı Alınan Konut Veya İşyeri Satışında “Ticari Kazanç” Nitelemesi Ve “Devamlılık” Şartı

• Tarih: 04.05.2016
• Yazar: Y. Burak Aslanpınar

Arsa Karşılığı Alınan Konut Veya İşyeri Satışında “Ticari Kazanç” Nitelemesi Ve “Devamlılık” Şartı

Sahip oldukları arsayı müteahhide vererek karşılığında birden fazla bağımsız bölüm (konut veya işyeri) edinen kişiler, daha sonra bu bağımsız bölümleri sattıklarında cezalı vergi tarhiyatı[1]sürpriziyle karşılaşabiliyor.

Çünkü vergi idaresi, satış işlemi sayısındaki çokluktan hareket ederek olayı ticari kazanç olarak değerlendiriyor. Üstelik burada satın alınan ya da miras yoluyla edinilen arsalar arasında ayrım da yapılmıyor.

Örnek vermek gerekirse, satın aldığı ya da kendisine miras kalan bir arsası olan kişi, bu arsayı müteahhide verip yapılacak binadaki 30 konuttan 12’sini almak üzere anlaşıyor. Bu konutları ise aynı yıl ya da takip eden yıllarda, birden fazla işlemle satıyor.

İşte burada vergi idaresi, olayda Gelir Vergisi Kanunu’nun 37. maddesindeki durumun gerçekleştiğini varsayıyor. Söz konusu maddede ise; gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleri ile “devamlı olarak” uğraşanların bu işlerden elde ettikleri kazancın “ticari kazanç” sayılacağı belirtiliyor.

Oysa verdiğimiz örnekte kişinin yaptığı satış işlemi sayısı birden fazla olsa da alım sayısında çokluk yok. Hatta sahip olunan gayrimenkul (arsa) sayısı tek.

Bu nedenle, hem alımda hem de satımda devamlılık olduğunu söylemek ve kanunda ticari kazanç için aranan şartların gerçekleştiğini söylemek hukuken mümkün değil.

Nitekim yargının görüşü de bu yönde olup tarafımızdan takip edilen davalarda çeşitli vergi mahkemelerinden alınan kararlar özetle;

“Kişinin arsasının yani sahip olduğu servetin değerlendirilerek nitelik değiştirmesi sonucunda elde edilen bağımsız bölümlerin birden fazla vergilendirme döneminde elden çıkarmasının ticari faaliyette bulunduğunun kabulü için tek başına yeterli olmadığı, ticari faaliyetin varlığı için gayrimenkul alımının da devamlı yapıldığının ortaya konulması gerektiği” şeklindedir[2].