Apartmanlarda Komşuları Rahatsız Edici Davranışlar Ve Yaptırımları - II

• Tarih: 31.03.2010
• Yazar: Y. Burak Aslanpınar

Apartmanlarda Komşuları Rahatsız Edici Davranışlar Ve Yaptırımları - II

>Yaklaşım / Nisan 2010 / Sayı: 208 / s. 284-285

IV- BORÇLAR KANUNU’NDAKİ HÜKÜMLER

Komşuluk hukukundan kaynaklanan ve daha çok kiracıları ilgilendiren bir diğer yükümlülük de Borçlar Kanunu’ndadır. Kanun’un “Kiracının Borçları”nı düzenleyen 256. maddesine göre;  “kiracı, kiraladığı meskeni kullanırken tam bir özenle hareket etmeli ve apartmanda oturanlara karşı yükümlülüklerini yerine getirmelidir.”

Burada, kiralayan (mülk sahibi) ile kiracı arasındaki ilişki ön plandadır. Apartmanda oturanlara yani komşulara karşı yükümlülüğünü yerine getirmeyen kiracının, ihtara rağmen yükümlülüklere uymamakta ısrar etmesi halinde, kiralayana, kira sözleşmesini fesih hakkı verilmektedir.

Borçlar Kanunu’nda yer alan bu madde de kiracı olan apartman sakinleri açısından komşuluk hukukundan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirme konusunda emredicidir.

V- KABAHATLER KANUNU’NDAKİ HÜKÜMLER

Kabahatler Kanunu’nda çeşitli kabahatler belirtilmiştir. Bunlardan apartman ve çevresinde uygulanabilecek hükümlere göre;

- Sarhoş olarak başkalarının huzur ve rahatını bozacak şekilde davranışlarda bulunanlara(1),

- Başkalarının huzur ve rahatını bozacak şekilde gürültüye neden olanlara,

- Mal veya hizmet satmak için başkalarını rahatsız edenlere,

- Meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımları işgal eden veya buralarda mal satışa arz edenlere,

- Meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımlar üzerine inşaat malzemesi yığanlara,

- Apartmanın ortak yerlerinde tütün mamulleri tüketenlere,

- Evsel veya bireysel atık ve artıkları (çöpleri), bunların toplanmasına veya depolanmasına özgü yerler dışına atanlara,

- Hayvan kesimine tahsis edilen yerler dışında hayvan kesen veya kesilen hayvan atıklarını sokağa veya kamuya ait sair bir alana bırakanlara,

- İnşaat atık ve artıklarını bunların toplanmasına veya depolanmasına özgü yerler dışına atanlara,

- Kullanılamaz hale gelen veya ihtiyaç fazlası ev eşyasını bunların toplanmasına ilişkin olarak belirlenen günün dışında sokağa veya kamuya ait sair bir yere bırakanlara,

- Apartman sakinlerinin rızası olmaksızın ortak yerlere bez, kağıt ve benzeri afiş ve ilan asanlara

idari para cezası verilir.

Söz konusu idari para cezası, kolluk veya zabıta görevlileri (ilgili maddede hangisi belirtilmişse) tarafından uygulanacaktır.

VI- SONUÇ

Apartmanlarda yaşayanların komşularını rahatsız edici hareketlerde bulunmaları halinde yaptırımla karşılaşacakları açıktır. Ancak komşuluk hukukuna ilişkin bu düzenlemelerin toplu halde yer aldığı bir kanun, yönetmelik vs. bulunmamaktadır.

Doğrudan doğruya Kat Mülkiyeti Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’na dayanan komşuluk hakkının kullanılması; bunun mahkeme yoluyla mümkün olması, dava sürecinin uzun olması ve komşularla hasım olmak istenilmemesi nedenleriyle tercih edilmeyebilir.

Kabahatler Kanunu’ndaki düzenlemelere başvurmak ise kolluk veya zabıta görevlileri aracılığıyla olduğundan, daha sonra da ortak yerleri birlikte kullanacak ve devamlı olarak karşılaşacak komşular arasındaki ilişkiye zarar vereceği düşüncesiyle tercih edilmeyebilir.

Bu noktada, mevcut mevzuata göre en doğru yöntemin, yukarıda belirtilen maddeleri içeren bir uyarı ilanını, yaptırımları ile birlikte apartman girişine asmak olduğu söylenilebilir.

İlgili hükümlerde açıkça belirtilmeyen kapı önünde ayakkabı bırakılması ve apartman dış duvarlarına halı, kilim, çamaşır asılması gibi durumlar için yapılacak uyarıda; bu yerlerin ortak yerlerden olduğu (KMK md. 4) ve ortak yerlerin kendi mülkiyetindeymiş gibi komşuları rahatsız edici bir biçimde kullanılmasının uygun olmadığı belirtilebilir.

Ayrıca, bütün kat maliklerinin (ve kiracıların) uymak zorunda olduğu yönetim planına bazı maddeler konularak kuralların daha bağlayıcı hale gelmesi sağlanabilir.

Yönetim planının kat maliklerinin görebileceği bir yerde olması veya dağıtılması da yükümlülüklerin bilinmesi açısından önemlidir. Kanun’da ve yönetim planında yazılı olan yükümlülüklerin kat malikleri tarafından yerine getirilmemesi halinde; yöneticinin, komşuluk hukukuna aykırı bu davranışlara karşı öncelikle ihtarda bulunması doğru olacaktır.

Kısacası, apartmanlarda yaşayanların hak ve yükümlülüklerini bir bütün olarak içeren ayrı bir düzenleme yoktur. Komşuların hakkının zedelenmesi veya rahatsız edilmesi durumunda uygulanacak hükümlerin çeşitli kanunlarda dağınık bir biçimde yer alması yanında, hak aramak için başvurulacak mercilerin ve sürecin de buna bağlı olarak değişmesi; komşuluk hukukundan kaynaklanan hakların kullanılamamasına ve hatta farkına varılamamasına neden olmaktadır. Toplu yapılaşma ve yaşamanın son derece arttığı günümüzde, bu şekilde bir düzenleme yapılarak apartmanlarda yaşayanların komşuluktan kaynaklanan sorumluluklarının farkında olmalarını sağlamak ihtiyaç haline gelmiştir.

*          Avukat

 

(1) >        Kabahatler Kanunu’nun 35. maddesinde yer alan “Sarhoşluk”> kabahati hakkında ayrıntılı bilgi için Bkz. Y. Burak ASLANPINAR, “Sarhoş Olmak da Kabahat”, Hürses,> 26.11.2009.