Marina Ücretlerine KDV ve 24 Metre Zammı

• 31.10.2024
• Av. Arb. Dr. Y.Burak ASLANPINAR

Marina Ücretlerine KDV ve 24 Metre Zammı

Bu videoda, 31 Ekim 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 52) ile marina ücretlerindeki KDV istisnası uygulamasının ayrıntılarına ve Kanunda bulunmayan 24 metre ölçütüne ilişkin değerlendirmede bulundum. Özellikle 24 metrenin altındaki ticari teknelerin de özel tekne kabul edilerek KDV alınmasına yönelik düzenlemeyi eleştirdim.

Marina Ücretlerine KDV ve 24 Metre Zammı

Yeni getirilen vergilerden bir tanesi de teknelerden, tekne sahiplerinden, tekne işletmecilerden, bu işin ticaretiyle uğraşanlardan, liman hizmet alanlardan alınan KDV ile ilgili. Eskiden liman hizmetlerinde, marina hizmetlerinde KDV istisnası söz konusuydu. Yani KDV hiç alınmıyordu.

 

Özel tekne olsun, ticari tekne olsun fark etmez. Kanun düzenlemede diyordu ki deniz araçlarının liman hizmetlerinden faydalanması halinde ve burada ödeyecekleri ücretlerden, paralardan KDV alınmaz. Genel düzenleme buydu.

 

Ama daha sonra 1 Eylül 2024'ten itibaren yürürlüğe giren bir torba kanununa dendi ki ya biz bu düzenlemeyi esasen işte denizciliğin ve aynı zamanda hava araçlarıyla ilgili de hüküm var. Bunların geliştirilmesi ve teşvik edilmesi amacıyla getirmiştik, öyle düşünmüştük ama özel tekneler, yatlar çokça kullanıyor. Şimdi artık bunları biz tekrar sadece ticarilerle sınırlı olmak üzere düzenliyoruz.

 

Bir parantezci hükmü getirdi KDV kanuna kanun koyucu ve dedi ki artık gezi, eğlence, amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan özel yat ve tekneler KDV istisnası kapsamında olmaz. Yani marina ücreti ödeyecekse, bağlama ücreti ödeyecekse veya işte limanda marinada bir hizmet alıyorsa çekme, atma gibi hizmetler örneğin başka türlü hizmetler alıyorsa işte diyelim ki bir bot ona yardımcı oluyor vesaire bir şey yapıyor, çekiyor. Bu durumlarda artık %20 KDV ödenmesi gerekir diye bir düzenleme getirildi.

 

Buraya kadar her şey tamam. Kanunda bu açıkça yazıyor. Burada baktığımızda kanunda özelli tekne, özel yat ve ticari ayrımı yapıldığını görüyoruz.

 

Tabii ki çok fazla alt detayı var çünkü denizde kullanılan araçların pek çok çeşidi var ve çok ciddi bir karmaşa da var burada. Onu da söyleyelim ki tebliğde de bu karmaşa daha da bazen karmaşık hale getirilmiş. Ama asıl değinmek istediğim nokta, şimdi burada 31 Ekim 2024 tarihinde yürürlüğe giren yepyeni bir tebliğ var.

 

Bu kanun hükmünü açıklıyor. Diyor ki evet eskiden hem ticari hem özel yat ve teknelerde liman hizmetlerinde KDV yoktu. KDV'den istisnada alınmıyordu.

 

Şimdi yeni durumda bir düzenleme getirildi. Nasıl oldu diye açıklıyor tebliğ dediğimiz şey. Maliye Bakanlığı'nın aslında kanunu açıklaması uygulanmak üzere.

 

Maliye Bakanlığı Gelir Deresi Başkanlığı demiş ki burada evet ticari ve özel yatlarda ayrım var. Ama çok özel başka bir detaydan bahsetmiş. 24 metreye kadar olan teknelerin hepsini ben özel tekne statüsünde kabul ederim demiş.

 

Dolayısıyla 24 metreye kadar olan aslında ticari olarak kayıtlı olan ve ticari olarak kullanılıyor olabilir. 24 metreye kadar olan, 24 metreden daha kısa olan yolcu taşıma amaçlı teknelerin hepsini ben özel tekne olarak özel yat olarak kabul ederim demiş. Şimdi burada baktığınızda Sicil'de ticari bir tekne olarak kayıtlı olsa da ben KDV bakımından, KDV istisnası bakımından özel tekne kabul ederim.

 

Ve %20 KDV alınması gerekir şeklinde bir hüküm getirmiş tebliğde. Bu çok önemli. Çokça karşımıza çıkacak bu.

 

Yani diyelim ki 20 metre boyunda bir tekne bu tamamen ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıyor. Ama artık bu teknenin liman hizmetlerinden faydalanması halinde örneğin marina ücreti ödemesi halinde marina bağlama ücreti ödemesi halinde bu ücrete %20 KDV uygulanacak. Aynı zamanda zamlanmış olacak.

 

Peki bu düzenleme kanuna uygun mu? Kanunda böyle 24 metre gibi bir boy kriteri yok. Teknenin boyuyla ilgili bir kriter ayrıca belirlenmemiş. Ne demiş? Özel mi, ticari mi buna bakalım demiş.

 

Şimdi tebliğde bunu açıklarken diyor ki özel tekne işte amatör denizcilik işte onu kullanılması belgeye ilişkin düzenlemede özel tekne 24 metreden küçükleri için özel tekne kabul edilir demiş. Ama bu bir yönetmelik hükmü. Kaldı ki vergide kanunlik ülkesi var.

 

Anayasanın 73. maddesi açık. Dolayısıyla kanuna yazmadan 24 metrenin altındaki tüm tekneleri özel tekne olarak kabul edemezsiniz.

 

Kaldı ki ticari olarak kayıtlıysa onun üzerinden ayrıca zaten vergi alıyorsunuz. Vergi alırken ticari, istisna kapsamına sokacakken özel tekne. Bu mümkün değil.

 

Ya odur ya budur. İkisinden birisinin olunması gerekiyor. Şimdi burada tabii ki çok fazla kişiyi ilgilendirecek, çok fazla kapsamlı bir düzenleme gibi görünmeyebilir.

 

Ama pek çok şeye sirayet edecek. O teknelerden yararlanacak kişilerin ödeyecekleri ücretlere de bu zamlar yansıyacaktır. Yine dediğim gibi küçük bir alan olabilir ama bu kanunda düzenlememiz gereken şeyleri.

 

Kanunda düzenlemeyip gelip tebliğlerde, yönetmeliklerde veya tamamen uygulamada düzenlediğimiz zaman ciddi sıkıntılara neden oluyor. Burada da yine aynı şekilde ihtilafların doğması muhtemel. Eğer bu şekilde bir ticari tekne var ise, bu ticari tekne de sırf 24 metrenin altında olduğu gerekçesiyle KDV uygulanmak istenirse, bu arada sadece liman hizmetleri için değil, teknenin üretimi, tadilatı, imalatı ile ilgili meselede de 24 metreye takılınmış durumda orada da aynı şey yaşanabilir.

 

Örneğin 20 metrelik bir teknenin üretimi veya tadilatı, teslimi ile ilgili de KDV ödenmesi söz konusu veya istenmesi söz konusu olabilir ticari olması halinde. Burada da yine KDV ödenirken bir şah düşülüp iadesi istenebilir, yargı yoluna götürülebilir. Ya da ödendiyse 5 yıl geçmişe dönük istenebilir.

 

Burada da uyarmış olalım. İsteriz ki bu tip teknik ayrıntısı olan konularda daha da net, öncelikle kanun çıkarılsın. Belki de kanunluk önemli, öyle ayrıntılı düzenlenmesi gerekiyor maalesef.

 

Daha sonrasında bu tebliğ, buna ilişkin örneklerle sınırlı kalsın. Ama tebliğ şu anda ne yapmış durumda? Tamamen 24 metre kriteri getirmiş durumda KDV istisnası bakımından. Tebliğe yönelik yapacağımız bir eleştiri de kanun Ağustos ayında yürürlüğe girdi ve çıktı.

 

Bu kanunun yürürlüğü 1 Eylül 2024'tü. Bununla ilgili tebliğ ise 31 Ekim 2024'te yürürlüğe girdi ama dendi ki bu hükümler 1 Eylüller itibaren uygulanır. Şöyle bir şey var, mesela Eylül ayının vergi beyannameleri verildi zaten.

 

Dolayısıyla geçmişe dönüp bunu düzeltmeniz bile mümkün değil. Yani KDV uygulanmadıysa alınması da mümkün değil. Bir de işin bu kısmı var, yani geriye dönük bir uygulanma kısmı var.

 

Anayasaya aykırı gibi görünüyor. Bunun gibi, yani sadece şimdi belki şöyle denebilir, zaten buna tabi olacak, ödeyecek kaç kişi var ki daha az kapsamlı denebilir ama bu tip uygulamaların aslında her alanda dikkatli olması, uygulanması gerekir. Yine çok güncel, mali bir hukuki bir konudan bahsettik.

 

Güncel, vergisel, mali konularla ilgili içeriklerimiz devam edecek. Takipte kalın, görüşmek üzere.