EYT Kıdem Tazminatı Alabilir mi? | En Garanti Çözüm: Arabuluculuk

• 01.03.2023
• Av. Arb. Dr. Y. Burak ASLANPINAR

EYT Kıdem Tazminatı Alabilir mi? | En Garanti Çözüm: Arabuluculuk

EYT Kıdem Tazminatı Alabilir mi? | En Garanti Çözüm: Arabuluculuk

Bu videoda "emeklilikte yaşa takılanlar"ın yani EYT'lilerin işçilik alacaklarının arabuluculuk yoluyla garanti altına alınabilmesinden ve böylece işçi ve işverenin korunmasından söz ediliyor. EYT'lilerin işten çıkıp aynı veya başka bir yerde işe girmelerinde kıdem ve ihbar tazminatları ile ücret, fazla mesai, izin ücretleri hem işçi hem de işveren bakımından arabuluculuk yoluyla garanti altına alınabilir. Aynı zamanda tüm ödemeler ve tazminatlar için taksit, öteleme, alternatif seçeneklerle yapılandırmada da arabuluculuk en doğru çözüm yöntemi olabilir.

EYT yani emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi meclisten geçti. Hayırlı olsun, hayırlısı olsun. EYT'nin ekonomik, sosyal, sosyal güvenlik bakımında hukuki yönlerden çokça etkisi olacak.

 

Biz hukuki yönlerden bir etkisine bakalım isterseniz. İşten çıkan veya işte çıkarılan işçi EYT'den faydalandığında tekrar aynı işverende işe alınması söz konusu olabilecek. Burada hem de kanundan kaynaklanan %5'lik bir sigorta primi avantajı var.

 

Bu avantajdan yararlanmak için muhtemelen çıkış yapılacak ve tekrar giriş yapılacak. Burada işten çıkışta kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, ücretsiz izin alacağı gibi pek çok hakkı olan işçinin bu haklarını bırakmak istemeyeceğini göreceğiz. İşveren içinde özellikle birden fazla çok sayıda işçi EYT'den faydalanıyorsa bunların tazminatları ve diğer yükümlülükleri konusunda ciddi anlamda yükü olacağını göreceğiz.

 

Dolayısıyla burada biraz çözüm gerekiyor, çözüm odaklı yaklaşmak gerekiyor. EYT konusunda işten çıkmadan işçi ve işveren arasındaki çözüm odaklı yaklaşımında yegane adresi ara bozuluk yoluyla olacak. Çünkü şöyle bir durum söz konusu.

 

Ara bozulukta bir anlaşma sağlandığında anlaşma belgesi ilan niteliğinde oluyor. Dava açılmamak üzere mesele tamamen kapanmış oluyor. Dolayısıyla işveren bakımından baktığımızda kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücretsiz izin, ücret alacağı gibi işçilik alacakları bakımından tekrar önüne çıkmaması gerekiyor ki işçiyi işten çıkarabilsin veya işçinin istifa direkçesini işleme alabilsin.

 

İşçi açısından baktığımızda da bu tazminatlarını EYT'den faydalanmak adına sadece orada bırakmak istemeyecektir. İşçi ile işveren bir şekilde anlaştıkları zaman bunu ara bozuluk anlaşma belgesine bağlayarak çok uzun vadeli bir şekilde süreci netleyebilirler. Nasıl mı? Örneğin işveren çok sayıda işçinin özellikle işten çıkması durumunda tazminat yükümlülüklerini bir anda karşılamak istemeyebilir.

 

Karşılama durumu da olmayabilir. Bu halde tazminatları ve diğer yükümlülükleri, işçilik haklarını taksitlendirebilirsiniz veya ötelenebilir. Hatta bir önerim olarak söyleyeyim size, işçi işten çıktıktan sonra tekrar işe alınması ve daha da devam etmesi, uzun süre çalışması halinde en sonunda işten çıkış tarihine ötelenebilir işçinin hakları.

 

Tabii ki burada enflasyona ve diğer paranın değer kaybetme durumuna göre güncellemek gerekir. Ara buluculuk yoluyla her iki tarafı da, işçiyle işvereni de, çalışanı da, iş sağlayanı da koruyacak şekilde yükümler konulabilir ve tamamen güvenli şekilde ilerleyebilir. Üstelik gizlilik ilkesi de olduğu için ara buluculukta belki işçilerin durumuna göre de farklılıklar oluşabilir.

 

Ara buluculuk anlaşması bu doğrultuda mutlaka emin ve uzman ellerde yapılması gerekir. Ara buluculuk merkezleri var. Ara buluculuk merkezlerinde doğru ortamlarda doğru belgelerle yapılması gerekir.

 

Aksi taktirde ara buluculukta da iptal nedenleri söz konusu oluyor. Dolayısıyla işveren bakımından bu mutlak güvenceyi elde edebilmek için, doğru yöntemle, doğru usulle, doğru kişilerle, doğru yerlerde ara buluculuk anlaşmalarının yapılmasında fayda var EYT'li işçiler için. Yine aynı şekilde işçiler için, çalışanlar için de bu güvenceyi elde edebilmek için ara buluculuk anlaşmalarının usulüne uygun, kanuna uygun olarak oluşturulmuş olması gerekir.

 

Çünkü yargıtan şunu söylüyor. İşçi işten çıktıktan sonra bir gün bile işe başlasa bu defa kıdam tazminatı gibi hakları sıfırlanmış olabilir. Bu açıdan işçiler için de çok önemli.

 

Özetle şöyle söyleyebiliriz. EYT'nin çok fazla etkisi olacak. İş hukuku bakımından etkilerine baktığımızda EYT'nin prim avantajından yararlanmak için işçiler işten çıktıktan sonra tekrar aynı iş yerine başlayabilirler.

 

Bundan faydalanmak için, tekrar aynı iş yerinde başlama durumunda tazminatlarının sıfırlanmaması için ara buluculuk anlaşmasını tavsiye ediyoruz. Ara buluculuk anlaşması hem işvereni hem işçiyi koruyacak. İşvereni bir daha konularda dava açılmamak ve tekrar önüne gelmemek üzere koruyacağı gibi işçiyi de bu haklarını alabilmek, ileriye dönük bir şekilde anlaşma sağlayabilmek için ara buluculuk anlaşmasıyla süreci netleyebilirler.

 

Ara buluculuk anlaşması şunu unutmayın, taksitlendirme, öteleme ve yeniden şekillendirme, yapılandırma imkanı da vermekte. Hatta para değil başka hususlarda da anlaşmak mümkün. Mutlaka EYT sonrası iş hakikatinin sonlandırılmasında ara buluculuk seçeneğini değerlendirin.