Ödeme Emrine Karşı Borcum Yoktur İtirazında Bulunabilmek İçin Borcun Doğmadığı veya Varlık Kazanmadığının Açıkça ve Somut Delillerle Ortaya Konması Gerekir

• Tarih: 14.09.2023
• Yazar: Danıştay 7. Daire Başkanlığı

Ödeme Emrine Karşı Borcum Yoktur İtirazında Bulunabilmek İçin Borcun Doğmadığı veya Varlık Kazanmadığının Açıkça ve Somut Delillerle Ortaya Konması Gerekir

Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2022/1931 E. , 2023/1406 K.

"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1931
Karar No : 2023/1406

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ....

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı adına
... Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli ... tarih ve ... sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın gümrük vergisi oranının düşük beyan edildiğinden bahisle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca karara bağlanan para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; ek tahakkuk ve para cezası kararlarının davacının e-tebligat adresine 19/04/2021 tarihinde tebliğ edildiği, bu kararların tebliğ edilmediği ileri sürülmüş ise de; idarenin 29/07/2021 tarihli ara karar cevabı ekinde yer alan belgelerin incelenmesinden, davacının, elektronik tebligat almak için talepte bulunduğu ve 02/03/2016 tarihinde kullanıcı kodu, parola ve şifreyi ihtiva eden kapalı zarfın bizzat davacıya elden teslim edildiği, usulüne uygun şekilde başvuruda bulunmuş olan davacıya elektronik tebligat yapılabileceğinin anlaşıldığı, beyannamenin tescil tarihinde eksik tahsil edilen vergiler için düzenlenen ek tahakkuk ve ceza kararının zamanaşımı süresi içinde tebliğ edildiği, anılan kararların itiraz edilmeksizin ve dava açılmaksızın kesinleştiği, amme alacağının vadesinde ödenmemesi üzerine düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tebligatın UETS adresine yapılması gerektiği, gümrük idaresince alınan kararların interaktif vergi dairesi sistemi üzerinden tebliğ edilmesinin mümkün olmadığı, gerçeğe aykırı bir beyanın bulunmadığı, katma değer vergisinin gümrük tarifesini oluşturan bir unsur ve vergilendirmeye esas ölçüt olmadığı, tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ : Davacı tarafından ileri sürülen iddiaların hangilerinin "borcum yoktur" kapsamında nitelendirildiğinin belirtilmesi suretiyle, söz konusu iddiaların bu kapsamda değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunun gerekçelendirilmesi suretiyle karar verilmesi gerektiğinden temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli 24/04/2019 tarih ve 2288 sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşyanın gümrük vergisi oranının düşük beyan edildiğinden bahisle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca karara bağlanan para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olacağı; 58. maddesinde ise; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde itirazda bulunabileceği kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen yasal düzenleme gereğince, kamu alacağının tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davalarda ileri sürülebilecek dava sebepleri kanunda sınırlı olarak sayılmış olup, yapılacak yargılamada kesinleşmiş hukuki durumların yeniden ele alınarak incelenmesine imkan bulunmamaktadır. Söz konusu itiraz sebepleri arasında yer alan "böyle bir borcun bulunmadığı" yolundaki iddianın da ancak vergilemeye ilişkin işlemlerin "borcun doğmadığı ya da varlık kazanmadığı" şeklinde beliren hukuka aykırılığının açık ve tartışmasız olması ve bu durumun kuşkuya yer bırakmayacak açıklıkta somut olarak ispatlanmış olması halinde hukuki etkililiğinden söz edilebilir.
Dosyanın incelenmesinden, her ne kadar, 6183 sayılı Kanun'un ilgili maddelerinden de bahsedilerek davanın reddine karar verilmiş ise de, ödeme emrinin iptali istemiyle açılan işbu davada, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların "borcum yoktur" iddiası kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususunun gerekçelendirilmesi suretiyle yeniden karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:.. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 09/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.