Yapı Tatil Tutanağında Gösterilen Pergola ve Sundurma Ruhsata Tabi Değildir

İSTEMİN KONUSU : İstanbul 4. İdare Mahkemesinin 28/10/2015 tarih ve E:2014/2410, K:2015/2255 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:

Dava konusu istem: İstanbul İli, Tuzla İlçesi, Postane Mahallesi, 1/4 pafta, 5927 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 25/8 numaralı bağımsız bölümde ruhsata aykırı ilaveler yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsata aykırı kısımların yıkımına ilişkin 21/10/2014 günlü, 723 sayılı Tuzla Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; her ne kadar bilirkişi raporunda yapının perpola cinsi olmadığı belirtilse de, yapının taşıyıcı sistemi etkilemediği ve brüt alanını artırmadığı, kapalı alan oluşturmadığı, yapının ön ve arka cephelerinin yağmur ve güneş gibi dış etmenlerden korunmak amacıyla inşa edildiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı İdare tarafından, dava konusu yapıların pergola niteliğinde olmadığı ve ruhsata tabi olduğu, aynı site içindeki yapılara yönelik bilirkişi incelemeleri dikkate alındığında dava konusu işlemin hukuka uygun olduğunun anlaşılacağı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, davaya konu yapıların Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinde tanımı yapılan pergola niteliğinde olduğu ve ruhsata tabi olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ NERMİN BİLECEN TURHAN'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : İstanbul İli, Tuzla İlçesi, Postane Mahallesi, 1/4 pafta, 5927 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 25/8 numaralı bağımsız bölümde ruhsata aykırı olarak ön cephe ve arka cephede bulunan terasların ve giriş sahanlığının kapatıldığının 04/07/2014 günlü, 420/0008 numaralı yapı tatil tutanağı ile tespit edilmesi üzerine anılan aykırılıkların 3194 sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca Tuzla Belediye Encümeninin 21/10/2014 günlü, 723 sayılı kararı ile yıkımına karar verildiği anlaşılmaktadır.

Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

3194 sayılı İmar Kanununun 5.maddesinde, "Yapı; karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeraltı ve yerüstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir." şeklinde tanımlanmış, "Yapı ruhsatiyesi" başlıklı 21. maddesinde, "Bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ncı maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden (...) yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir. Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır. Bu durumda; bağımsız bölümlerin brüt alanı artmıyorsa ve nitelik değişmiyorsa ruhsat, hiçbir vergi, resim ve harca tabi olmaz. Ancak; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin hususiyetine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir." hükmüne, 32.maddesinde ise; "Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur. Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır.Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir." hükmüne yer verilmiştir.

Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin 16. maddesinin 43. bendinde; Pergola, bahçede, bina cephelerini değiştirmemek kaydıyla terasta, hafif yapı malzemelerinden dikme ve sık kirişleme ile yapılan ve üzerine yeşil bitki örtüsü sardırılan, etrafı açık, gölgelik amaçlı, yapı ruhsatı olmaksızın inşa edilebilen yapılar olarak tanımlanmış, aynı Yönetmeliğin 63.maddesinde ise; ''Basit tamir ve tadiller ile korkuluk, pergola ve benzerlerinin yapımı ile bölme duvarı, bahçe duvarı, duvar kaplamaları, baca, saçak ve benzeri elemanların tamirleri ruhsata tabi değildir. Bunlardan iskele kurmayı gerektirenler için Belediyeye yazılı müracaat edilmesi zorunludur. Bu kapsamda kalmakla birlikte binanın ısı yalıtımını etkileyen işlemler yapılamaz.'' hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden; pergola ve benzerlerinin yapımının ruhsata tabi olmadığı, ancak bu nitelikteki imalatların ruhsata tabi olmadığının kabul edilebilmesi için; genel olarak İmar Kanununda düzenlenen yapı tanımı kapsamında inşa edilmemiş olması, dolayısıyla kapalı alan oluşturmayacak şekilde, etrafı açık, gölgelik amacına yönelik olarak ve bina cephesini değiştirmeyecek şekilde, hafif yapı malzemeleri ile yapılmış olması gerekmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, yapı tatil tutanağındaki tespit, bilirkişi raporu ve dosyada yer alan fotoğrafların birlikte değerlendirilmesinden; işleme konu imalatların yukarıda tanımına yer verilen, bina cephesini değiştirmeyecek şekilde, hafif yapı malzemeleri ile yapılmış pergola niteliğinde olmadığı, imalatların ruhsat gerektiren yapı niteliğinde olduğu ve ruhsata bağlanmadığı anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,

2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu İstanbul 4. İdare Mahkemesinin 28/10/2015 tarih ve E:2014/2410, K:2015/2255 sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,

4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 12.09.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.