İşverenin Arabuluculuk Görüşmelerinin Usulüne Uygun Olarak Gerçekleştirildiğini Kanıtlaması Gerekmektedir.

• Tarih: 29.09.2023
• Yazar: Yargıtay Başkanlığı - 9. Hukuk Dairesi

İşverenin Arabuluculuk Görüşmelerinin Usulüne Uygun Olarak Gerçekleştirildiğini Kanıtlaması Gerekmektedir.

T.C. Yargıtay Başkanlığı - 9. Hukuk Dairesi
Esas No.: 2023/2091
Karar No.: 2023/8727
Karar tarihi: 07.06.2023

MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki ihtiyari arabuluculuk anlaşma belgesinin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 19.10.2021 tarihli ve 2021/31 Esas, 2021/429 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 13.04.2022 tarihli ve 2022/661 Esas, 2022/678 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden inceleme yapılarak bir karar verilmek üzere Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı asıl dava dilekçesinde; davalı Şirkette yaklaşık üç yıl boyunca çalıştığını, ... sözleşmesinin haksız şekilde feshedildiğini, ardından Şirket bünyesinde bulunan ve ücret ödemelerini yapan R.B'nin imzalaması gereken ücret bordrolarının olduğunu ve bu sebeple belirttiği adrese gitmesi gerektiğini söylemesi üzerine 09.01.2020 tarihinde bu adrese gittiğini, kendisine evrak imzalattıklarını, hesabına 500,00 TL ödeme yapıldığını, daha sonra evrakları hukuk bürosuna götürdüğünü ve imzalattırılan evrakların arabuluculuk tutanağı olduğunu öğrendiğini, tutanakta müzakerelerin iki saat sürdüğü ve bilgilendirildiğine dair ibareler bulunduğunu, ancak iki saat orada kalmasının mümkün olmadığını, kendisine açıklama yapılmadığını, hakkının bu yolla gasp edildiğini, bilgisizliğinden faydalandıklarını, yapılan eylemin gabin niteliğinde olduğunu ileri sürerek ihtiyari arabuluculuk anlaşma tutanağının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Şirkette çalışmakta iken kendi isteği ve kişisel sebepleriyle istifa etmek istediğini bildirdiğini, Şirket yetkilileriyle görüşen davacının arabuluculuk ... yolu ile ... sözleşmesi feshinin sonuçları üzerinde anlaşabileceğini belirttiğini, insan kaynakları müdürü ile birlikte 09.01.2020 tarihinde Rize Arabuluculuk Merkezine gittiğini, arabulucu tarafından süreç hakkında sözlü olarak tarafların bilgilendirildiğini ve devamında tarafların imzasına sunulduğunu, nihayetinde tarafların 500,00 TL'nin davacıya verilmesi ve arabuluculuk ücretinin de yine davalı tarafından ödenmesi hususunda anlaştıklarını, bu süreçte davacının yaklaşık 25 adet imzası bulunduğunu, davacının soyut iddiasından öteye gidemeyen kötüniyetli ve çıkar amaçlı beyanlarını ... bir delile dahi dayandıramadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda arabuluculuk tutanağının imzalandığı tarih itibarıyla davalı işyerinde üç yıl hizmeti bulunan davacının tutanakta yirmi kalem hâlinde belirtilen işçilik alacağına karşılık 500,00 TL'nin ödenmesi hususunda anlaşmaya varması hayatın olağan akışına aykırı bir durum olduğundan ispat yükünün yer değiştirdiği, bu durumda davalı işveren tarafın arabuluculuk görüşmesinin usulüne uygun şekilde yapıldığını ispat etmesi gerektiği, dosya kapsamına göre arabulucuya ne şekilde başvurulduğu, davacıya arabuluculuk süreci hakkında bilgilendirme yapılıp yapılmadığı, tutanakta anlaşmaya varıldığı belirtilen hususlarla ilgili olarak davacıyla müzakere edilip edilmediğinin anlaşılamadığı, davalı taraf cevap dilekçesinde davacının kişisel sebeplerle istifa etmek istediğini ve ... sözleşmesinin feshinin sonuçları üzerinde anlaşabileceğini belirtmesi üzerine arabuluculuk sürecinin başladığını savunmuş ise de arabuluculuk tutanağının düzenlendiği aynı ... içerisinde yapılan 09.01.2020 tarihli fesih bildiriminin ertesi günü 10.01.2020 tarihinde yeniden işe giriş bildirimi yapılmış olmasının davalı tarafın savunmasıyla çeliştiği, tüm dosya kapsamına göre davalı tarafın çelişkili savunması ve arabuluculuk görüşmesinin usulüne uygun olarak yapıldığını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; arabuluculuk müzakerelerinin başından sonuna kadar arabulucu belirleme tutanağı, ihtiyari arabuluculukta bilgilendirme tutanağı, anlaşma belgesi, ilk oturum ve son oturum tutanağı olmak üzere beş adet faklı tutanak ve belgeye imza atıldığını, müzakere yapılmadığına yönelik kabulün hatalı olduğunu, davacının arabuluculuk tutanaklarının iptalini isteyerek daha fazla menfaat elde etmeye çalıştığını, ileri sürdüğü irade fesadını ispatlaması gerektiğini, iddialarını ispat edemediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı işçinin davalıya ait işyerinde 21.02.2017 tarihinde işe girdiği, 09.01.2020 tarihli arabuluculuk tutanağında tarafların karşılıkla anlaşması ile ... sözleşmesinin sona erdiğinin belirtildiği, arabuluculuk tutanağında feshe bağlı alacaklar olan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin izin ücreti de dâhil olmak üzere yirmi kalem alacak için toplam 500,00 TL ödeme yapıldığı bilgisinin yer aldığı, davacının bir ... sonra 10.01.2020 tarihinde işe tekrar girişinin yapıldığı, ... sözleşmesinin sona erdiğinin ispatlanamadığı, tutanağın düzenlendiği tarih itibarıyla ... sözleşmesi devam eden davacıya kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti gibi ... sözleşmesinin sona ermesine bağlı tazminat ve alacakların ödeneceğinden söz edilmesinin çelişki oluşturduğu, bu şekilde gerçekte bir fesih işlemi olmadığı hâlde avans niteliğinde ödemelerin kıdem ve ihbar tazminatı olarak gösterilmesi, ayrıca ... sözleşmesi sona ermediği hâlde kullandırılmayan yıllık izin hakkının parasal alacağa dönüştürülmesinin kanuna uygun görülemeyeceği, gerçekte bir fesih söz konusu olmadığı hâlde işçiye kıdem ve ihbar tazminatı adı altında bir ödemenin arabulucu önünde yapılan anlaşma ile kararlaştırılmış olmasının ödemenin avans niteliğini ortadan kaldırmayacağı, aynı şekilde ... sözleşmesi sona ermediği hâlde yıllık ücretli izin hakkının arabuluculuk anlaşma tutanağı ile paraya tahvil edilmesinin de kabul edilemez olduğu (bu yönde Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2021/12911 Esas ve 2022/1387 Karar sayılı ilamı), bu hâlde Mahkemece ihtiyari arabuluculuk tutanağının iptaline karar verilmiş olmasının yerinde olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının iddia konusu yaptığı kandırılma ve gabin hususunda dosyaya herhangi bir delil sunamadığını, davacının, ... sözleşmesi devam ettiği hâlde arabuluculuk yoluna gidildiğine dair bir iddiasının bulunmadığını, ... sözleşmesinin bittiğini ancak kandırılmak suretiyle birtakım belgeleri imzaladığını iddia ettiğini, Mahkemece davacının iddia ve taleplerinin dışına çıkılarak ... sözleşmesinin devam ettiği ve feshin ispatlanamadığından anlaşma belgesinin iptaline karar verildiğini, davacının ... sözleşmesinin 09.01.2020 tarihinde sona erdiğini ve akabinde ihtiyari arabuluculuk yoluyla yapılan müzakerelerde belirlenen miktarın davacıya ödendiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık; arabuluculuk sürecinin kanuna uygun şekilde yürütülüp yürütülmediği ve buna göre dava konusu ihtiyari arabuluculuk tutanağının iptalinin gerekip gerekmediğine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.

2. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 11, 13, 15, 16, 17 ve 18 ... maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihâi kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

07.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.