Arabulucunun Öncesinde Şirketin Vekilliği Görevini Üstlenmiş Olmasından Dolayı, Davaya Konu Sürecin, Tarafların Eşitliği, Arabulucunun Tarafsızlığı ve Gönüllülük İlkelerine Aykırı Şekilde Yürütüldüğü Sonucuna Varılabilir

• Tarih: 28.09.2023
• Yazar: Yargıtay - 9. Hukuk Dairesi

Arabulucunun Öncesinde Şirketin Vekilliği Görevini Üstlenmiş Olmasından Dolayı, Davaya Konu Sürecin, Tarafların Eşitliği, Arabulucunun Tarafsızlığı ve Gönüllülük İlkelerine Aykırı Şekilde Yürütüldüğü Sonucuna Varılabilir

T.C. Yargıtay Başkanlığı - 9. Hukuk Dairesi
Esas No.: 2023/1521
Karar No.: 2023/8936
Karar tarihi: 12.06.2023

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki arabuluculuk anlaşma belgesinin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.

Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin mahiyetten reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Şirketin davacının herhangi bir talebi olmadan ve ortada hiçbir gerekçe yokken ihtiyati arabuluculuğa başvurduğunu, 30.11.2020 tarihinde davacının da içerisinde bulunduğu 7 kişiyi zorla arabulucunun işyerine götürdüklerini, dava konusu arabuluculuk sözleşmesinin davalı Şirketin talebi ve zorlaması üzerine tutanağın, okunmasına dahi izin verilmeyerek imzalatıldığını, hem davalıya hem de arabulucuya imzaladığı belgenin ne olduğunu sorduğunda kendisine, ücret alacağına ilişkin olduğu, alacaklı olduğu bir ücretin 01.09.2021 tarihinde ödeneceğinin bildirildiğini, imzalanan belgelerden bir suretin davacı tarafa verilmediğini, sonrasında davacının çalışmaya devam ettiğini, aynı uygulamanın okulda başka öğretmenlere de yapıldığını öğrendiğini, davacının arabulucunun yanına defalarca gitmesi sonucunda ancak arabulucuk tutanağının bir suretini 01.....2021 tarihinde alabildiğini ileri sürerek 2020/173708 numaralı ihtiyari arabuluculuk görüşmesi neticesinde tutulan anlaşma benlesinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; arabuluculuk sürecinin anlaşma ile sonuçlandığını, davacının kendi iradesi ile tutanağı imzaladığını, tutanağının iptali talebinin kötüniyetli olduğunu, davacının bir odaya alınarak zorla tutanak imzalatılması iddiasının gerçeği yansıtmadığını, arabuluculuk sürecinin işletildiği ve tutanağın imzalandığı dönemde davalı Şirketin avukatının B.E. olduğunu, görüşmeleri yürüten arabulucu olmadığını, arabulucu ile avukatın aynı büroyu dahi kullanmadıklarını, farklı adreslerdeki bürolarda çalıştıklarını, arabulucunun bir dönem davalının avukatlığını yapmış olmasının tarafsızlığını etkilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı Eğitim Kurumunda çalışan öğretmen ve diğer pozisyonlarda ... sözleşmesi devam eden işçilerin davalı Şirket yetkilisinin "Alacaklarınıza karşılık gidip imza atın." şeklindeki çağrısı üzerine davacı ve diğer kişilerin toplu olarak arabulucunun yanına gittikleri, arabuluculuk görüşmesine gidildiğinde Şirket yetkilisi tarafından bilgilendirme yapılacağı söylenerek davacıya arabuluculuk tutanağının imzalatıldığı, arabulucunun davalı Şirketin bir dönem vekilliğini yürüttüğü, arabuluculuk görüşmesine davalı Şirket servis aracıyla toplu olarak gidildiği, davacıya süreç ve içerik ile ilgili herhangi bir bilgilendirme yapılmadığı gibi tutanak suretinin dahi verilmediği, toplantı süresinin oldukça kısa sürdüğü, davacıya verilen bilgiye göre yalnızca ücret alacağı kalemi üzerinden miktar konuşulmuşsa da arabuluculuk tutanağı içeriğinde tüm işçilik ücret alacaklarına yer verildiği, ... yanlı şekilde davalı işverenin ... ve talimatı ile hazırlanıp ... sözleşmesi devam ederken davacıya imzalatılan arabuluculuk tutanağının ve sürecin arabuluculuk ilke ve kurallarına aykırı düştüğü, davacının ... sözleşmesi devam ederken işverenin baskısı altında sözleşmeyi imzalamak durumunda kaldığı, davacının sözleşme içeriğinden daha sonra bilgi sahibi olduğu ve tutanağa sonradan ulaştığı, tanık anlatımları, tutanağın davalı Şirket yetkilisinin başvurusu neticesinde, davacının ... sözleşmesi devam ederken yani davalı işverenin ... ve talimatı altında çalıştığı tarihte düzenlenmiş olması, arabuluculuk görüşmesine, davalı işverene ait servis aracıyla toplu olarak götürülmüş olması, arabulucunun öncesinde Şirketin vekilliği görevini üstlenmiş olması gibi hususlar dikkate alındığında, davaya konu sürecin, tarafların eşitliği, arabulucunun tarafsızlığı ve gönüllülük ilkelerine aykırı şekilde yürütüldüğü, sonuç itibarıyla davaya konu arabuluculuk tutanağının iptaline karar verilmesi gerektiği gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının kendi isteği ile arabuluculuk tutanağını imzaladığını, iradesinin fesada uğratılmasının söz konusu olmadığını, davacının eğitimli biri olduğunu, belgedeki imzanın davacıya ait olduğunu, Mahkeme kararının hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ihtiyari arabulucunun bir dönem davalı yanın vekilliğini yapması, davacıya süreç ve içerikle ilgili bilgilendirme yapılmaması, davacının işverenin baskısı altında tutanağı imzalaması hususları birlikte değerlendirildiğinde İlk Derece Mahkemesinin bu doğrultudaki kabulünün dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, taraflar arasında imzalanan ihtiyari arabuluculuk anlaşma belgesinin iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.

2. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun (6325 sayılı Kanun) "Tarafların aydınlatılması" kenar başlıklı 11 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca arabulucu, arabuluculuk faaliyetinin başında, tarafları arabuluculuğun esasları, süreci ve sonuçları hakkında gerektiği gibi aydınlatmakla yükümlüdür.

3. 6325 sayılı Kanun'un 3, 15, 17 ve 18 ... maddeleri.

4. 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

12.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.