Üniversitenin Borcunu Uzun Süre Ödememesi Mülkiyet Hakkını İhlal Eder

• Tarih: 29.12.2021
• Yazar: Stj. Av. Sıla Özdemir

Üniversitenin Borcunu Uzun Süre Ödememesi Mülkiyet Hakkını İhlal Eder

Davalı Hacettepe Üniversitesince, tıbbi araç ve gereç satımıyla iştigal eden ODS MEDİKAL Şirketinden 100 Bin TL tutarında tıbbi araç ve gereç satın alınmıştır. Müteakibinde başvurucu Şirket tarafından Üniversiteye gecikme faizi, icra gideri ve avukatlık ücretinden oluşan yaklaşık 70 Bin TL’lik bakiyenin ödenmesi için ödeme muhtırası göndererek borcun yedi gün içerisinde ödenmemesi halinde icra takip işlemlerine devam edileceği belirtilmiştir. Bu muhtıra karşısında Üniversite tarafından söz konusu borcun ödenmesine ilişkin herhangi bir girişimde bulunulmamıştır.

Başvurucu Şirket tarafından farklı tarihlerde davalı Üniversiteye 4 kez daha ödeme muhtırası gönderilmiş ancak bunlar da sonuçsuz kalmıştır. Sonuç itibarıyla alacakların tahsili için icra takibi yenilenmiştir.

Davalı Üniversite tarafından ise gönderilen son iki muhtıraya karşılık olarak 2547 sayılı Yasa gerekçe gösterilerek kamu mallarının haczedilemeyeceğini öne sürülmüş ve belirlenen ödeme planı içerisinde borcun ödeneceği temin edilmiştir. Ancak daha sonra UYAP üzerinden ulaşılan belge ve bilgilere göre davalı Üniversite herhangi bir ödeme girişiminde bulunmamıştır.

Başvurucu, bir kamu kurumu niteliğini haiz Üniversiteden kesinleşmiş olan bakiye alacağını 9 yılı aşkın süredir tahsil edemediğini ve böylece mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek 17.11.2019 tarihinde Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştur.

Anayasa Mahkemesince yapılan değerlendirmelerde başvurucu şirket tarafından hak ediş alacaklarının tahsili için yapılan başvuruların sonuçsuz kalmasına rağmen Üniversite tarafından alacağın varlığının reddedilmediği belirtilmiştir. Buna ek olarak Anayasa Mahkemesinin daha önceki kararlarında icra edilebilir bir alacağın da mülkiyet hakkı kapsamında korunan ekonomik bir değer ifade ettiği benimsenmiştir. Bir kamu kurumu olan Üniversite tarafından idari işlem neticesinde söz konusu alacağın ödenmemesinin yahut uzun sürede ödenmesinin mülkiyetten kaynaklanan barışçıl yararlanma hakkına müdahale teşkil ettiği dolayısıyla bu müdahale nedeniyle oluşan belirsizlik ile Anayasa m. 35 ile güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği belirtilmiştir.

Anayasa Mahkemesi tarafından tüm bu gerekçelere ek olarak somut olayda temel bir hak olan mülkiyet hakkının ihlal edildiğinden hareketle bu ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için mümkün oldukça ihlalden önceki duruma dönülmesini yani eski hâle getirmenin sağlanması gerektiğini nazara alarak hak ediş alacağının ödenmesinin yanı sıra giderilemeyecek olan manevi zararlarının karşılığı olarak da başvurucu tarafından talep edilen 10 Bin TL manevi tazminatın ödenmesine karar vermiştir.

Kararın tam metni için tıklayınız.