Temsil yetkisinin kötüye kullanılması suretiyle gerçekleştirilen taşınmaz satışı işleminin iptaline ilişkin davada hukuka aykırı karar verilmesi mülkiyet hakkını ihlal niteliğindedir

• Tarih: 23.08.2022
• Yazar: Stj. Öğr. Dila Sultan ÇİLESİZ

Temsil yetkisinin kötüye kullanılması suretiyle gerçekleştirilen taşınmaz satışı işleminin iptaline ilişkin davada hukuka aykırı karar verilmesi mülkiyet hakkını ihlal niteliğindedir

23.08.2022 tarihli ve 31932 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "GÜLSÜN GİLEY BAŞVURUSU"nun konusu; temsil yetkisini kötüye kullanan vekil tarafından gerçekleştirilen taşınmaz satışı işlemine istinaden alıcı adına yapılan tescilin iptali istemiyle açılan davada hukuka aykırı karar verilmesi nedeniyle mülkiyet hakkının, yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

Somut olayda, başvurucunun murisi adına kayıtlı olan iki taşınmaz, muris tarafından verilen ve noterde düzenlenen vekaletnameye istinaden A.Ş. tarafından üçüncü kişilere satılmıştır. Muris ise satış işlemlerinden haberdar etmediği gibi satış bedeli de kendisine ödememiştir. Yapılan satış işlemi ise doğrudan temsilci tarafından değil, temsilcinin tevkil ettiği Ö.K. tarafından gerçekleştirilmiştir.

Nitekim muris, vekaletnamenin satış yapılması amacıyla değil, inşaat yapılması amacıyla verildiğini öne sürmüştür. Bu sebeple, satışın geçersiz ve tescilin yolsuz olduğu iddialarıyla alıcılar aleyhine sicilin düzeltilmesi davası açılmıştır. Yargılama sonucunda ise alıcıların vekalet ilişkisinin geçerliliğine olan güvenlerinin korunması gerektiği kanaatine varılarak dava reddedilmiştir.

Başvurucu ise her iki alıcının da iyi niyetli olmadığını ileri sürerek vekil ve alıcılar hakkında iddialarda bulunmuştur. Başvurucu tarafından anılan kişilerin iyi niyetli olmadığına dair iddiaları kapsamında; tapu müdürlüğünde gösterilen bazı belgelerde vekil ile alıcının aynı adresi aynı olduğu, Ö.K. ile vekilin sonradan evlenmiş olduğu yer almaktadır. Bu itibarla başvurucu, alıcı ile vekil arasında iş birliği olduğunu iddia etmektedir. Bu itibarla başvurucunun şikayeti, yolsuz tescile dayalı olarak oluşturulan tapuların iptal edilmemesi ve taşınmazlarının iade edilmesine ilişkindir.

Başvurucu, ilk derece mahkemesi tarafından vekil ve alıcılar arasında iş birliği olduğuna dair iddialar ve bu hususa ilişkin belgeler incelenmeksizin karar verildiğini ileri sürmüştür. Oysa başvurucunun iddialarının, alıcılar tarafından temsil yetkisinin bilinip bilinmediği hususunun değerlendirilmesinde öncem arz ettiği açıktır. Dolayısıyla ilk derece mahkemesinin, alıcıların kötü niyetli olup olmadığı meselesini karara bağlarken sözü edilen olgularla ilgili olarak bir değerlendirme yapmamış olması devletin mülkiyet hakkının korunması ödevinden doğan pozitif yükümlülüklerinin gerektirdiği özende bir inceleme yapılmaması sonucunu doğurmuştur.

Hal böyle olunca, Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan değerlendirme sonucunda, Anayasa'nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiğine; yaklaşık 8 yıl 3 ay 2 gün devam eden yargılama süresinin makul olmadığı gerekçesiyle adil yargılanma hakkı kapsamındaki makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine; 31.500 TL manevi tazminatın başvurucuya ödenmesine karar verilmiştir.

Kararın tam metni için tıklayınız.