-
Tarih: 09.04.2021
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının KDV Tevkifatı Hakkındaki 05.04.2021 Tarihli Özelgesi
KONU: Avukatlık hizmetlerinden dolayı Katma Değer Vergisi tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususundaki ususundaki 23.03.2021 tarihli özelge talebine istinaden Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının tanzim ettiği 05.04.2021 tarihli ve E-84974990-130[KDV/5-H-9-2021/57]-123742 sayılı Özelge ve söz konusu Özelge'ye ilişkin değerlendirmelerimizi içermektedir.
I- GENEL
Bilindiği üzere, 16 Şubat 2021 tarihli ve 31397 sayılı Resmi Gazetede, Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:35) yayımlanmış olup; söz konusu tebliğ neticesinde, mükellefler bazı işlemlerde KDV tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hakkında tereddüde düşmektedir. Nitekim sitemizde de daha önce yer verdiğimiz üzere, bu konu hakkında ilgililerin sorularını yanıtlamak adına idare tarafından pek çok özelge de düzenlenmiştir.
Bu yazımız da avukatların hizmetlerinden dolayı Katma Değer Vergisi tevkifatı uygulanıp uygulanmayacağı hususundaki 23.03.2021 tarihli özelge talebine istinaden Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının tanzim ettiği 05.04.2021 tarihli ve E-84974990-130[KDV/5-H-9-2021/57]-123742 sayılı Özelge ve söz konusu Özelge'ye ilişkin eleştirilerimizi içermektedir.
II- ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞININ 05.04.2021 TARİHLİ VE E-84974990-130[KDV/5-H-9-2021/57]-123742 SAYILI ÖZELGESİ
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları KDV ve ÖTV Grup Müdürlüğü
Sayı : E-84974990-130[KDV/5-H-9-2021/57]-123742 05.04.2021
Konu : Avukatların Hizmetlerinde KDV Tevkifatı
ANKARA BAROSU BAŞKANLIĞINA
Doğanbey Mah. Atatürk Bulvarı Adliye Sarayı Kat:5 Altındağ/ANKARA
İlgi : 23/03/2021 evrak kayıt tarihli özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formundan, avukatlık hizmetlerinin: 35 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğde yer alan diğer hizmetler kapsamında katma değer vergisi (KDV) tevkifatına tabi olup olmadığı hususunda tereddüt oluştuğundan konu hakkında Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmıştır.
3065 sayılı KDV Kanununun;
- 1/1 inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,
- 9/1 maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığının, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği
hükme bağlanmıştır.
Tebliğinin (I/C-2.1.3.1) bölümünde kısmi tevkifat uygulayacak (I/C2.1.3.2) bölümünde kısmi tevkifat uygulanacak hizmetler, (I/C-2.1.3.3) bölümünde ise kısmi tevkifat uygulanacak teslimler belirtilmiştir.
Anılan Tebliğ’in “Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.2.) bölümünde; Tebliğ’in (I/C-2.1.3.1/b) ayrımında sayılanlara karşı ifa edilen etüt, plan- proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetlerde alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacağı; teknik, ekonomik, mali ve hukuki alanda sunulan danışmanlık, müşavirlik, denetim ve benzeri hizmetlerin bu bölüm kapsamına girmekte olduğu belirtilerek avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekalet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler prensip olarak tevkifat kapsamına girmediği, avukatların verdikleri danışmanlık hizmetleri ise tevkifata tabi olduğu, avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve danışmanlık hizmetleri birlikte yer alıyorsa, bu iki unsurun ayrı ayrı ücretlendirilmediği takdirde, toplam sözleşme bedeli üzerinden tevkifat uygulanacağı açıklanmıştır.
Aynı tebliğin 35 Seri No’lu Tebliğ ile değişen “Diğer Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde de, KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğ’de özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacağı açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre KDV Genel Uygulamalar Tebliğinin 35 Seri No’lu Tebliğ ile değişen “Diğer Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.13) bölümünde sayılan idare, kurum ve kuruluşlara verilen diğer avukatlık hizmetlerine ilişkin bedel üzerinden hesaplanan 5/10 oranında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Ülkü GÜNGÖR
Gelir İdaresi Grup Müdürü V.
III- ELEŞTİRİLERİMİZ
- Özelgenin Mahiyetine Dair
"KDV Tevkifatı 30.03.2021 tarihli Özelge" (ilgili metin için tıklayınız), "KDV Tevkifatı 18.03.2021 tarihli Özelge" (İlgili metin için tıklayınız) ve “KDV Tevkifatı 01.04.2021 tarihli Özelge”ye dair yazımızda (İlgili metin için tıklayınız) ilgili idarelerin düzenlediği özelge gibi Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının düzenlendiği bir üst başlıkta tam metni gösterilen özelge de mevzuatta belirtilen özelge müessesesine uygun değildir. Zira özelgenin tanımı ve amacı 213 sayılı VUK'un 413. maddesinde ve 395 sayılı VUK Genel Tebliğinde açıklanmıştır. Buna göre;
Vergi Usul Kanununun 413. maddesi: "Mükellefler, Gelir İdaresi Başkanlığından veya bu hususta yetkili kıldığı makamlardan, vergi durumları ve vergi uygulaması bakımından müphem ve tereddüdü mucip gördükleri hususlar hakkında yazı ile izahat isteyebilir."
395 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ise özelgenin konusu: Mükelleflerin ve vergi sorumlularının vergi durumları ve vergi uygulamaları bakımından, kendilerince açık olmayan ve tereddüt ettikleri konular hakkında yetkili makamlardan yazılı olarak açıklama talebinde bulunmaları üzerine yetkili makamlarca kendilerine verilen yazılı görüştür."
Belirtilen hüküm neticesinde görüldüğü üzere özelgeler, idarenin konu hakkındaki görüşüdür ve Vergi hukuku açısından açıklayıcı (ikincil) bir kaynak mahiyetindedir.
Öte yandan, özelgenin önemi Vergi Usul Kanununun 369. maddesinde belirtilmiştir. İlgili hükme göre, özelge talep edenlerin yetkili makamlar tarafından verilen görüşe göre hareket etmeleri halinde, bu görüşler yanlış veya bir hükmün uygulanma tarzına ilişkin bir içtihat değişmiş olsa da vergi cezası kesilmeyecek ve gecikme faizi hesaplanamayacaktır.
Yukarıda belirtilen hükümler neticesinde açıkça görülmektedir ki, mükellefler ve vergi sorumluları vergiye ilişkin durumlarda veya vergi uygulamalarında açık olmayan ve yahut tereddüt ettikleri konularda idarenin görüşünü özelge yoluyla almaktadırlar. Nitekim Danıştay 4. Dairesi’nin 08.03.2011 tarihli ve E:2010/1129, K:2011/982 sayılı Kararı’nda da özelgenin mahiyeti şu şekilde ifade edilmiştir:
“395 sıra no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin özelgenin konusu ve kapsamı başlıklı 2 nci maddesinin ilk fıkrasında; özelge, mükelleflerin ve vergi sorumlularının vergi durumları ve vergi uygulamaları bakımından, kendilerince açık olmayan ve tereddüt ettikleri konular hakkında yetkili makamlardan yazılı olarak açıklama talebinde bulunmaları üzerine yetkili makamlarca kendilerine verilen yazılı görüş olarak tanımlanmıştır.
Özelge ile amaçlanan, mükelleflerin idarenin görüşü doğrultusunda hareket etmelerinin sağlanması, vergi ile ilgili olarak uygulamada karşılaşılacak sorunların baştan çözüme kavuşturulmasıdır.”
Bu suretle mükellefler tarafından özelge talep edilen konularda, idareden mevzuatın birebir tekrarını yapması değil, ayrıntılı ve anlaşılır bir şekilde mükelleflerin sorularını cevaplanması beklenir.
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının tanzim ettiği 05.04.2021 tarihli ve E-84974990-130[KDV/5-H-9-2021/57]-123742 sayılı Özelgesi incelendiğinde görülecektir ki, idare ilgili Tebliğ hükümlerini bire bir eklemek suretiyle tamamen hukuki yorumdan yoksun olarak şu şekilde bir sonuca varmıştır:
“Buna göre KDV Genel Uygulamalar Tebliğinin 35 Seri No’lu Tebliğ ile değişen “Diğer Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.13) bölümünde sayılan idare, kurum ve kuruluşlara verilen diğer avukatlık hizmetlerine ilişkin bedel üzerinden hesaplanan 5/10 oranında tevkifata tabi tutulması gerekmektedir.”
Görüldüğü üzere idare, avukatların hangi hizmetlerinin KDV’ye tabii olduğunu ve KDV’ye tabii olan hizmetlerinin de hangilerine KDV tevkifatı uygulanıp uygulanmaması gerektiğine dair net bir görüş ortaya koymaksızın adeta avukatların tüm faaliyetlerinin 5/10 oranında tevkifata tabi tutulması gerektiğine dair görüşünü bildirmiştir.
B. Aynı Konuda İzmir Barosunun Talebi Üzerine Tanzim Edilen 01.04.2021 Tarihli Özelge ile Arasındaki Çelişkiye Dair
İzmir Barosunun talebi üzerine tanzim edilen İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 01.04.2021 tarihli ve E-21152195-130[99-2021/3615]-E.125076 sayılı Özelgesi'nin sonuç kısmı aynen şu şekildedir (İlgili özelge için tıklayınız):
"Bu itibarla, avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler KDV tevkifatına tabii olmayacak ancak, verdikleri danışmanlık hizmetleri (9/10) oranında KDV tevkifatına tabii olacaktır.
Diğer taraftan, KDV mükellefleri tarafından Başkanlığınıza ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında da, mezkur Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümüne göre tarafınızca (5/10) oranında KDV tevkifatı yapılması gerekeceği tabiidir."
Görüldüğü üzere, avukatların hukuki ihtilaflara ilişkin vekalet akdi çerçevesinde verdiği hizmetler KDV tevkifatına tabi olmadığı ancak danışmanlık hizmetlerinin 9/10 oranında KDV tevkifatına tabii olacağı bildirilmiştir. Oysa Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı yukarıda da gösterildiği gibi avukatlık faaliyetlerin ayırmaksızın adeta tamamının 5/10 oranında tevkifata tabi tutulması gerektiğine dair görüşünü bildirmiştir.
Bir üst başlıktada da ifade ettiğimiz üzere özelgeler, mükelleflerin ve vergi sorumlularının vergiye ilişkin durumlarda veya vergi uygulamalarında açık olmayan ve yahut tereddüt ettikleri konularda idarenin görüşünü aldıkları Vergi Hukukunun tali kaynaklarındandır. VUK md. 369 uyarınca da mükelleflere etkisi bulunması açısından önemi haizdir. Dolayısıyla idarenin mükelleflere ve vergi sorumlularına karşı daha açık ve net olma yükümlülüğü bulunmaktadır. Zira mükelleflerin bir bilgi edinme vasıtası olan özelgelerdeki çelişkiler, özelge talep edilen hususlarda bireyleri daha karmaşık bir hal içerisine sokabilmektedir.
Bu konuda, hukuki yorumlarımızı içeren "KDV Tevkifatı Düzenlemesi Çerçevesinde Avukatlık, Hukuki Danışmanlık ve Arabuluculuk Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi" (ilgili yazımız için tıklayınız) ve "Avukatlık Hizmetlerinin KDV Tevkifatı Düzenlemeleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi" ( ilgili yazımız için tıklayınız) başlıklı yazılarımızda ayrıntılı açıklamalar yapılmış olup sözü edilen yazılarımız çerçevesinde ilgili konular kapsamındaki görüşlerimizi özetleyen tablo şu şekildedir:
(NOT: Tabloya ilişkin ayrıntılı metin için tıklayınız)
- İdare,
- Vergi,
- Arabuluculuk,
- vergi hukuku,
- vergi davası,
- mali hukuk,
- vergi avukatı,
- vergi hukukunda uzman avukat,
- vergi mahkemesi avukatı,
- Vergi Yargılaması,
- arabuluculuk faaliyetinin vergilendirilmesi,
- arabuluculukta vergi,
- katma değer vergisi,
- vekalet ücreti,
- avukatla temsil,
- tevkifat,
- özelge,
- kdv tevkifatı
-
Taraf Teşkilinin Sağlanması İçin Arabulucuya Çeşitli Yetkilerin Tanınması Sebebiyle Ortaklığın Giderilmesi Davasının Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Olması Mahkemeye Erişim Hakkını İhlal Etmemektedir
-
Tarih: 02.10.2024
-
-
308 Sıra Numaralı Gelir Vergisi Tebliği İle Gelen Değişiklikler
-
Tarih: 30.09.2024
-
-
5/6/2024 tarihli Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu Gündemine Ait Kararlar Bülteni
-
Tarih: 06.09.2024
-
-
Türkiye Barolar Birliği Reklam Yasağı Yönetmeliği'nde Değişiklikler Yapıldı
-
Tarih: 09.08.2024
-
-
İdari Yaptırım ve İdari Gözetim Kararlarına Karşı Başvuruda Sulh Ceza Hakimliklerinin Görevlendirilmesine İlişkin Değişiklik
-
Tarih: 09.08.2024
-
-
Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları Şüpheli İşlem Bildirimi Rehberi ve MASAK Online Sistemi Güncellendi
-
Tarih: 25.07.2024
-
-
Dava Açma Sürelerini Düzenleyen Mevzuatların Katı Bir Şekilde Yorumlanması Mahkemeye Erişim Hakkını İhlal Edebilir
-
Tarih: 17.07.2024
-
-
Uyuşmazlığın Sonucuna Etkili İddia ve İtirazların Dikkate Alınmaması Gerekçeli Karar Hakkını İhlal Eder
-
Tarih: 10.07.2024
-
-
Alacağın Sadece Yasal Faiz İle Ödenmesi Alacaklının Mağduriyetine Sebep Olmaktadır
-
Tarih: 08.07.2024
-
-
İcrada Fazla Ödenen KDV Şikayet Yoluyla Her Zaman İstenebilir
-
Tarih: 08.07.2024
-