Anayasa Mahkemesi 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun'un 28. Maddesinin Birinci Fıkrasının (1) Numaralı Bendini Anayasa'nın 13.,35. ve 36. Maddelerine Aykırı Görerek İptal Etti.

• Tarih: 15.09.2023
• Yazar: Stj. Öğr. Yunus Emre Tokgöz

Anayasa Mahkemesi 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun'un 28. Maddesinin Birinci Fıkrasının (1) Numaralı Bendini Anayasa'nın 13.,35. ve 36. Maddelerine Aykırı Görerek İptal Etti.

Anayasa Mahkemesi 15.09.2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2022/134 E.,2023/116 K. sayılı kararına göre İstanbul 1.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin itirazını haklı görerek 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun'un 28. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendini Anayasa'nın 13.,35. ve 36. maddelerine aykırı görerek iptal etmiştir.
Bu karar kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra (16/6/2024) yürürlüğe girecektir.
Karara konu olan kanun hükmü şu şekildedir:
''Bağışlama sayılan tasarruflar:
Madde 28 – Yirmi yedinci maddenin tatbikı bakımından aşağıdaki
tasarruflar bağışlama hükmündedir:
1. Üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan hısımlariyle, eşler ve
ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) sıhri hısımlar arasında yapılan ivazlı tasarruflar''
Anayasa Mahkemesi iptal gerekçelerini şu şekilde açıklamıştır:
''itiraz konusu kural,tasarrufun iptali davasına konu edilmek üzere borçlunun üçüncü derece de dahil olmak üzere bu dereceye kadar kan hısımlarıyla eşi ve ikinci derece dahil bu dereceye kadar sıhri hısımlarıyla yaptığı ivazlı tasarrufların bağışlama kabul edileceğini öngörmektedir.Belirli derecelerdeki kan ve sıhri hısımlar ile eşler arasında gerçekleşen tasarrufların hukuken nasıl nitelendirileceğinin bu hususta bir tartışma yapmaya imkan vermeksizin doğrudan kanunla belirlenmesi,yargılama sırasında sacunma yapmayı anlamsız kılmakta ve taraflardan birine diğerine nazaran önemli bir avantaj sağlamaktadır.Bu suretle kuralla silahların eşitliği ilkesine sınırlama getirildiği açıktır.Kuralın amacının yakın kişi veya hısımlarla gerçekleştirilen tasarruflarda kamu alacaklısının yaşayabileceği ispat zorluklarını ortadan kaldırmak ve şüpheli tasarruflarla alacaklıdan mal kaçırılmasını önlemek olduğu, dolayısıyla kamu alacağının tahsilini mümkün kılarak korunması olduğu gözetildiğinde yakın kişi veya hısımlarla gerçekleştirilen ivazlı tasarrufların peşinen bağışlama olarak kabul edilmesinin söz konusu amaca ulaşma bakımından elverişli omadığı söylenemez.Bu durumda sınırlamanın gerekli olıp olmadığı hususu irdelenmelidir.Kmau alacağını ödenmemesi sonucunu doğuran tasarrufların geçersiz sayılmasındaki amaç kamu alacağının tahsil edilebilmesini sağlamaktır.Söz konusu amaca daha hafif bir sınırlamayla ulaşmak mümkünse bu sınırlamanın tercih edilmesi gerekir.Hâlbuki kamu alacağının korunması,aksi ispat edilebilir bir karineyle de mümkün olabilir.Bu yönde bir tercihin gerek mülkiyet hakkı gerekse hak arama özgürlüğü üzerinde daha hafif bir etki yaratacağı açıktır.Bu itibarla kuralın kamu alacağının korunmasını sağlamak şeklindeki meşru amaç bakımından gerekli olduğu söylenemez.Açıklanan nedenlerle kural Anayasa'nın 13.,35. ve 36. maddelerine aykırıdır.İptali gerekir.''

Kararın tam metni için tıklayınız.