375 sayılı KHK kapsamındaki personele vekalet ücreti ödenmesini engelleyen hüküm Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi

• Tarih: 20.07.2022
• Yazar: Stj. Av. Sıla ÖZDEMİR

375 sayılı KHK kapsamındaki personele vekalet ücreti ödenmesini engelleyen hüküm Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi

20 Temmuz 2022 tarihli ve 31898 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan E:2022/19, K:2022/74 sayılı Anayasa Mahkemesi kararı ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin md.10/2’de yer alan “… avukatlık vekalet ücreti…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildiğine ilişkindir.

Süreç kısaca şu şekildedir:

Hazine ve Maliye Bakanlığında hukuk müşaviri olarak görev yapan davacının, kendisine vekalet ücreti ödenmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle Ankara 11. İdare Mahkemesinde açılan davada, ilk derece mahkemesi itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğunu düşünerek Anayasa Mahkemesine başvuruda bulunmuştur.

Başvuruya konu fıkra;

“Bu madde kapsamına giren personele; bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesinin (D) bendi, 2 nci, 28 inci, ek 1 inci, ek 4 üncü ve ek 13 üncü maddeleri hariç olmak üzere diğer maddelerinde öngörülen her türlü ödemeler ile ek 9 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen mevzuat hükümlerine göre yapılan ödemeler, 4/6/1937 tarihli ve 3201 sayılı Kanunun ek 21 inci maddesinde öngörülen ödeme, 657 sayılı Kanunda ödenmesi öngörülen aylık, ek gösterge, zam ve tazminatlar ve makam tazminatı ile avukatlık vekalet ücreti ve temsil tazminatı ödenmez.” şeklindedir.

Söz konusu fıkranın mali haklara ilişkin düzenleme içermesi nedeniyle Anayasa’nın mülga 91. maddesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. Anayasa’nın mülga 91. maddesi ise şu şekildedir:

“… sıkıyönetim ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere, Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler kanun hükmünde kararnamelerle düzenlenemez.”

Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan değerlendirmelerde ise Anayasa mülga 91. madde gereği bir KHK’nin Anayasa’ya uygun olduğu ancak konu, amaç, kapsam ve ilkeleri yönünden dayandığı yetki kanununa uygun olmasına bağlı olduğu belirtilmiştir.

Mevcut bakanlıklar ile birleştirilen veya yeni kurulan bakanlıkların görev, yetki, teşkilat ve kadrolarının düzenlenmesine, taşrada ve yurt dışında teşkilatlanma esaslarına ilişkin konularda düzenlemelerde bulunmak üzere Bakanlar Kuruluna KHK çıkarma yetkisi verilmiştir.

Yetki Kanunu’nun amacını düzenleyen md.2/1-b’de kamu personelinin “atanma, nakil, görevlendirme, seçilme, terfi, yükselme, görevden alınma ve emekliye sevk edilme usul ve esasları” yer almakta olup bu madde kapsamına giren personele avukatlık vekalet ücretinin ödenmeyeceği belirtilerek anılan personelin mali haklarına ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı belirtilmiştir.

Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi tarafından itiraz konusu kuralın 6223 sayılı Yetki Kanunu kapsamında bulunmadığı gerekçesiyle Anayasa’nın mülga 91. maddesine aykırı olduğuna hükmedilmiştir. Bir başka deyişle 375 sayılı KHK'nin ek md. 10'a giren personellere vekalet ücretinin ödenmesini engelleyen hüküm Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir.

Kararın tam metni için tıklayınız.